Soms is het niet erg om te weten wat er gaat gebeuren
Laatst besprak ik met wat vrienden de webserie Critical Role, en over een bepaald gedeelte moest ik zeggen: “Tja, dit deel van het verhaal kan ik nog niet vertellen.” Daarmee veranderde het gesprek, want over Critical Role konden we inhoudelijk niet meer verder praten zonder dat die grote gebeurtenis aan bod kwam. Maar wás het wel zo erg om vast te weten waar het verhaal naartoe zou gaan? We stonden even stil bij het feit dat echt niet alles een spoiler alert nodig heeft, ondanks het feit dat het vaak goed is om ergens blanco in te gaan.
Dat gesprek zette me verder aan het denken. Want: waar komt toch die grote angst voor spoilers vandaan? En ook: hoe kan het dat ik zelf vaak prima tegen een spoiler kan, ook al hou ik wel van een spannende en onverwachte wending?
Weten waar je aan toe bent
Bij Critical Role is het zo dat afleveringen ontzettend lang duren, omdat het een long-format-show is. Loop je een paar afleveringen achter, dan kan het dus al gauw zo zijn dat je een uurtje of tien aan content moet inhalen. Dan is het niet zo gek dat je hier en daar een spoiler tegenkomt. Persoonlijk vind ik dat vaak niet zo storend, want dan weet ik ongeveer waar ik aan toe ben. Als er dan iets ontzettend schokkends te gebeuren staat, kan ik mezelf er een beetje op voorbereiden. Sterker nog: een goede spoiler heeft er wel eens voor gezorgd dat ik weer helemaal zin kreeg om verder te kijken en mijn achterstand in te halen.
Bij sommige afleveringen van Critical Role (en andere series) is het juist wél zo dat ik het liefst spoilerloos de toekomst tegemoet ga. Als het oprecht spannend is maar ik niet bang ben dat er iets desastreus gaat gebeuren, wil ik me nog wel eens laten verrassen. Bij de laatste batch van afleveringen van Arcane was dat bijvoorbeeld het geval en ook voor de laatste aflevering van Willow heb ik uit voorzorg de sociale media-apps van mijn telefoon verwijderd.
Het internet is zowel een zegen als een vloek
Dát is namelijk waar het probleem zich grotendeels afspeelt: op sociale media en in andere hoeken van het internet. Je kunt Instagram niet openen of je ziet een reel over je favoriete personage die toch echt het loodje legt in de nieuwe aflevering. Op het moment dat een aflevering te bekijken is, wordt het internet een gevaarlijke plaats voor mensen die niet van spoilers houden.
Dat is ook deels te wijten aan de binge-cultuur. Wanneer Netflix een volledig seizoen in één keer dropt, kijken de diehard-fans het hele gebeuren in één keer af. Vervolgens willen zij natuurlijk bespreken wat er allemaal is gebeurd, en dan wordt het een probleem. De mensen die nog geen tijd hebben gehad om alles bij te kijken, of die misschien zelfs nog nooit van de serie gehoord hebben, weten dan al precies wat er in de laatste aflevering gebeurt. Dat is vaak zonde.
Het Marvel-effect
De angst voor spoilers bracht zelf nog iets anders teweeg: een vergelijkbare angst binnen de entertainmentindustrie. Natuurlijk hebben er altijd al NDA’s bestaan waardoor de cast en crew van een project een geheimhoudingsplicht hebben, maar nooit was het zo erg als nu.
Een extreem voorbeeld ervan is Marvel. Bij verschillende projecten is naar voren gekomen dat acteurs niet precies wisten in wat voor scène ze zaten. Ze kregen dan slechts een deel van het script te zien, of moesten hun scènes zonder tegenspeler opnemen omdat ze niet mochten weten wie er tegenover hen zou komen te staan in de film. Zo wist Tom Holland tijdens een belangrijke scène van Avengers: Endgame naar verluidt niet eens of hij bij een bruiloft of een uitvaart was.
Beter een goede spoiler dan een slecht verhaal, toch? Uiteindelijk leveren dit soort ‘oplossingen’ namelijk alleen maar slappe scripts en houterige performances op, en daar heeft niemand wat aan. Ik ben dan ook van mening dat in ieder geval de mensen die aan de film, serie of game werken, precies moeten weten waar ze mee bezig zijn. Of in ieder geval genoeg om hun werk goed te kunnen doen. Dat dit een wat groter risico van uitlekken tot gevolg heeft, moet de producent maar op de koop toenemen.
Altijd alles weten
Vind ik dan dat we de grote plottwist van een film altijd van tevoren moeten weten? Absoluut niet. Vaak is het juist mooi om verrast te worden. Zo is The Menu een van mijn favoriete films van het afgelopen jaar, mede doordat ik niet precies wist wat ik er nou van moest verwachten.
Wat ik wél vind, is dat Hollywood te gefocust is geworden op plottwists voor de shockwaarde, en onvoorspelbaarheid zodat het publiek op het puntje van de stoel blijft zitten. Dat gaat soms ten koste van een goed verhaal. Soms is voorspelbaarheid nog helemaal niet zo gek. En een goede spoiler? Die kan jou zo maar eens terugtrekken in het verhaal.
