Een dikke mist, een geruisloos bos en een hangend lijk van een jonge cadet. Dat klinkt als de ideale melange van ingrediënten voor een ouderwets, gotisch griezelverhaal. In The Pale Blue Eye blijkt dat de jongeman geen zelfmoord heeft gepleegd. Een oude lokale detective mag de details hiervan uitzoeken. Was het inderdaad een moord en is de dader iemand van de militaire academie waar de cadet gestationeerd was? En wat zou het motief kunnen zijn? En weet de film inderdaad een griezelig gevoel achter te laten?

De wijsheid van raven

The Pale Blue Eye is een gelijknamige boekverfilming en staat sinds december 2022 op Netflix. Hoewel er veel talent in de film zit, is het geen grote film op het gebied van verhaal of sterrencast: Christian Bale is de enige grote ster in deze film. Dat is ook meteen de kracht van de film en de acteurs. Het is heel realistisch opgezet en het unheimische gevoel betrekt je al meteen vanaf het begin. Qua sfeer past het ook perfect bij deze gure wintermaanden, al is het beeld in West Point (vlakbij de Hudson River in New York) veel witter dan bij ons.

The Pale Blue Eye moet je met eigen ogen zien — The Pale Blue Eye. (L to R) Christian Bale as Augustus Landor and Harry Melling as Edgar Allen Poe in The Pale Blue Eye. Cr. Scott Garfield/Netflix © 2022

De hoofdrol van detective Landor wordt vertolkt door Christian Bale (The Prestige, The Fighter). Hij leidt bewust een teruggetrokken leven in een kleine plattelandswoning. Door een kapitein van de nabijgelegen militaire academie wordt hij gesommeerd om de zaak te onderzoeken. Gesommeerd? Ja, want al klinkt het als een vriendelijk verzoek, er wordt van Landor eigenlijk beleefd geëist dat hij de zaak op discrete en vooral vlotte wijze oplost.

De andere hoofdrol wordt vertolkt door Harry Melling, bekend van onder andere Netflixproducties Creating the Queen’s Gambit en The Old Guard. Als je goed kijkt, zie je ook een ander gezicht in hem: hij speelde namelijk de weinig snuggere dreuzelneef van Harry Potter Dirk Duffeling (of Dudley Dursley). In The Pale Blue Eye vertolkt hij een jonge versie van schrijver Edgar Allen Poe, een intelligente rol. Het is juist de bijzondere blik van Poe op de wereld die deze zaak meer vaart geeft.

Poe wordt hier ingehuurd door de detective, omdat die inzag dat Poe een bepaald inzicht heeft dat best nuttig kan zijn. Hoewel het boek een fictief verhaal vertelt (uitgebracht in 2003), heeft Poe daadwerkelijk op die militaire academie gezeten. Zo zijn er meerdere feiten over Poe verspreid door de film heen. Melling zelf lijkt een beetje op Poe en weet daarnaast een indrukwekkend en een interessant personage neer te zetten.

De kracht van woorden

Zoals ik al zei, past de sfeer goed bij deze tijd van het jaar, maar het ondersteunt ook het verhaal. Hoewel er in The Pale Blue Eye gelachen wordt, blijft het een sobere en sombere film. Dat komt ook door de setting: het speelt zich af in 1830 in West Point, een bosrijk gebied waar een militaire academie zit. De jonge cadetten worden hier getraind, maar veel meer dan een lokale bar is er niet in de omgeving. Oefeningen, op wacht staan (en wakker blijven) en sterke verhalen vertellen zijn het enige om je dag mee door te brengen.

The Pale Blue Eye duurt twee uur en dat is misschien net te lang. De opening is boeiend, omdat je nog weinig weet en je net als de hoofdpersonen met veel vragen zit. In het midden zakt de spanning dan wat weg. Dat komt deels, doordat er meer ruimte is voor de achtergronden van Landor en Poe. We komen erachter waarom Landor alleen in een huisje op het land woont en wat Poe mee heeft gemaakt in zijn jeugd. Ook bouwen de twee mannen een relatie op door hun samenwerking aan het misdrijf.

Bovenstaande ontwikkelingen voegen veel toe aan het verhaal, maar omdat het op een bepaald tempo gaat, moet je er wel van houden. Ook is het een film waarin veel gepraat wordt: hardop nadenken, mensen ondervragen, met je partner overleggen. Je geduld wordt wel beloond, want het laatste half uur bouwt heel goed de spanning weer op. Het zorgt voor een verrassend en onverwachts einde. Meer dan dit ga ik er ook niet over zeggen, maar de film weet wel een griezelig gevoel achter te laten.

De Engelsman met een Amerikaanse droom?

Hoewel de film zich in de staat New York afspeelt en Melling een overtuigend zuids Maryland-accent opzet, komen hij en het grootste deel van de cast uit Engeland. Bale speelt al jaren Amerikaanse rollen met een bijpassend accent, maar de topacteur komt zelf oorspronkelijk uit Wales.

Conclusie

The Pale Blue Eye is een goede, rustig opbouwende film. Voor mensen die van de gotische stijl houden of van een thriller die wegkijkt als een boek is dit een aanrader. De hoofdrollen zijn overtuigend en de grimmige, winterse setting onderbouwt het verhaal alleen maar meer. The Pale Blue Eye staat nu op Netflix.

Pluspunten

De sfeer en setting
Het acteerwerk van Christian Bale en Harry Melling
De opbouw naar het einde toe

Minpunten

Er had een kwartiertje af gekund
Sommige bijrollen ben je gauw vergeten

The Pale Blue Eye moet je met eigen ogen zien

Deze detective-thriller is ideaal voor de winter