The Haunting of Bly Manor

Oud huis met geesten? Check. Kelder vol vergeten poppen? Check. Kinderen die net een beetje té eng zijn en toevallig een nieuwe nanny nodig hebben? Check. Het Engelse landhuis Bly Manor is een plek waar vreemde dingen gebeuren, en waar achter alles een verhaal zit. Zowel de nieuwe nanny als wij als kijkers hebben dat al vrij snel in de gaten…

Toch kun je je best wagen aan The Haunting of Bly Manor als je geen fan bent van het genre horror. De negen-delige Netflix-serie kijkt namelijk eerder weg als een thriller vermomd als spookverhaal – of andersom. Bij tijden is hij zeker eng door de (goed gedoseerde) schrikmomenten en donkere kamers, maar de horror kun je met name vinden in de onderliggende psychologische verhaallijnen. Bedenker en regisseur Mike Flanagan laat met deze ambitieuze mix van genres zien dat horror wel degelijk mooi kan zijn.

Met zijn verfilming van het boek The Haunting of Hill House gooide Flanagan in 2018 hoge ogen. Het verhaal  werd afgesloten op het einde van de serie, maar dat betekent gelukkig niet het einde van The Haunting. Vorig jaar werd aangekondigd dat er een nieuw deel zou verschijnen, en inderdaad: The Haunting of Bly Manor maakte afgelopen maand haar debuut op Netflix.

Het anthologische format van de serie zorgt ervoor dat de twee volumes wat betreft verhaal en personages compleet los van elkaar staan. Wel komt een aanzienlijk deel van de originele cast terug voor Bly Manor, onder wie Victoria Pedretti, Oliver Jackson-Cohen, Henry Thomas en Carla Gugino. Een aantal van de andere acteurs uit Hill House is te zien in kleine rollen. Ook de componisten van het vorige seizoen zijn terug: de gebroeders Newton hebben bij Bly Manor wederom gezorgd voor een mooie soundtrack. Daarin hebben ze flink wat melodieën geleend van voorganger Hill House, maar dat misstaat zeker niet.

Voor The Haunting of Bly Manor werd het klassieke The Turn of the Screw van Henry James (1898) gekozen als basis. Daarnaast dienen ook andere werken van de auteur als inspiratie. Wat betreft verhaal start de serie ietwat langzaam op. Het is duidelijk dat het de makers meer gaat om het creëren van een specifieke sfeer dan om de kijkers vaak te laten schrikken. Om het meer te laten voelen als het originele spookverhaal is er een verteller (Carla Gugino). Als zij eenmaal aan haar verhaal begonnen is, duiken wij erin mee. Het jaar is 1987 en de Amerikaanse Dani Clayton (Victoria Pedretti) zoekt een baantje in de omgeving van Londen.

Uiteindelijk kan ze als au pair beginnen op een groot landhuis met twee kinderen die beschreven worden als ‘perfectly splendid’. Je kunt wel voorzien dat niets zal zijn wat het lijkt in zo’n groot, oud huis. De kinderen in kwestie zijn in ieder geval al apart. Miles (Benjamin Evan Ainsworth) en Flora (Amelie Bea Smith) zijn een aantal jaar eerder hun ouders verloren en redelijk kort geleden hun vorige au pair Rebecca (Tahirah Sharif). Sindsdien hebben ze last van wisselende gemoedstoestanden, zeggen ze soms vreemde dingen en lijken ze meer van het gespook in huis af te weten.

Gelukkig werken er ook nog andere mensen op het landgoed. We ontmoeten de joviale kok Owen (Rahul Kohli), de vriendelijke huishoudster Hannah (T’Nia Miller) en de afgezonderde tuinier Jamie (Amelia Eve). Zij hebben allemaal hun eigen boontjes te doppen en dat is meesterlijk gespeeld door de acteurs. De oom van de kinderen, Henry Wingrave (Henry Thomas) houdt zich afzijdig en besteedt zijn tijd op kantoor in Londen. Ook zijn personage krijgt diepgang, maar die weet helaas minder te raken dan de verhalen van de bewoners van Bly Manor en valt een klein beetje uit de toon. Het voelbaar maken van de schuldgevoelens waarmee hij kampt had wellicht nog iets enger aangezet mogen worden.

Naargelang Dani meer tijd besteed op Bly, ziet ze steeds meer schimmen en geesten, zowel uit haar eigen verleden als uit het huis zelf. Dani is veelzijdig en laat zich niet kennen – ze vormt echt het hart van de show. De nervositeit en paniekaanvallen die ze heeft zijn met nuance neergezet door Pedretti. Hoewel het verhaal met name Dani volgt, krijgen de andere personages meer dan genoeg tijd om zich te ontwikkelen. De verschillende relaties tussen de mensen op Bly worden subtiel opgebouwd en voorzichtig met elkaar vergeleken. 

De diversiteit in personages is groot in de breedste zin van het woord. Dat maakt het verhaal des te pakkender. Van de schijnbaar moeiteloze manier waarop Flanagan met representatie en diversiteit omgaat, kunnen naar mijn mening nog veel filmmakers leren.

[image_with_animation image_url=”33425″ alignment=”center” animation=”Fade In” border_radius=”5px” box_shadow=”none” max_width=”100%”]

Dat James voornamelijk schreef binnen het genre gotische romantiek, past de serie als gegoten. Toch is Bly Manor op zijn sterkst wanneer het nieuwe, onverwachte personages en motieven toevoegt aan het canon. Zo bestond Jamie in het originele verhaal niet, maar is zij onvervangbaar in de serie. Een van de elementen die de sfeer zo specifiek onheilspellend maakt, is de aanwezigheid van verborgen geesten. In bijna elke scène (met name in de eerste paar afleveringen) kun je in een hoek van de kamer of de reflectie van een spiegel wel iemand zien staan. Vorige week werd op de sociale media van The Haunting bekendgemaakt dat er in totaal 134 (!) keer een geest te spotten is in de serie. Het zit ‘m in de details.

Maar voor een serie die zo afhankelijk is van details, is het opmerkelijk dat verschillende foutjes in de ‘Britsheid’ van het script zijn geslopen. Ondanks het feit dat binnen zowel het schrijversteam als de groep acteurs een groot deel zelf Brits is, zijn er toch wat Amerikaanse gezegden en gewoonten blijven steken. Nu zal dat niet-Britse kijkers niet snel storen. Wellicht is het verschil in accent tussen de broers Henry en Dominic Wingrave een van de meest opvallende tekortkomingen. Dat ze in Hampshire geen thee drinken bij het avondeten terwijl dat in Bly Manor wel gedaan wordt, ach, dat is ze wat mij betreft vergeven. De details die wél succesvol zijn verwerkt in de serie zijn in ieder geval om van te smullen.

Je ziet echt hoe de personages naar elkaar toe groeien, wat knap gedaan is in een krappe negen uur. Een van de sterkste afleveringen van de serie is gecentreerd rondom Hannah. Daarin is het niet altijd even duidelijk wat er precies gebeurt, maar Hannah is aanvankelijk net zo verward als wij. De opzet en met name het einde van de aflevering doen sterk denken aan de hitfilms van Christopher Nolan: als je eenmaal precies begrijpt wat er aan de hand is, wil je het hele gebeuren opnieuw bekijken. Daarmee zou ik wachten tot het slot van het seizoen, want ook dat laat je achter met een soortgelijk gevoel.

Het bitterzoete einde is slim in elkaar gestoken en pas daar vallen alle puzzelstukjes helemaal op zijn plaats. Uiteindelijk berust het complete narratief op hele menselijke gevoelens als schuld, rouw en liefde. Een spookverhaal blijkt de perfecte manier te zijn om daar diepgang en betekenis aan te geven. Mijn tip: blijf goed opletten tot en met de laatste scène, want zelfs daar is nog een betekenisvolle toevoeging aan het verhaal te vinden.

The Haunting of Bly Manor is nu te zien op Netflix.

[wpv-noautop]
[/wpv-noautop]

{!{wpv-view name=’auteurs-onderaan-post’}!}