Avatar: The Way of Water is de nieuwe standaard voor blockbusters

Review
Dirk Sung van Aalsburg op 20 december 2022
Avatar: The Way of Water is de nieuwe standaard voor blockbusters

Beeld: Jake Sully in 20th Century Studios' AVATAR: THE WAY OF WATER. Photo courtesy of 20th Century Studios. ©2022 20th Century Studios. All Rights Reserved.

James Cameron voert je mee naar het hart van de oceaan

De Na’vi waren wel erg naïef om te denken dat de sky people voor altijd weg zouden blijven. In The Way of Water arriveert er opnieuw een aardse ruimtevloot bij Pandora. De menselijke indringers komen nu niet alleen om de natuurschatten te plunderen, maar hebben een extra motief om de Na’vi van hun land te verdrijven. Jake Sully, die sinds Avatar (2009) als fulltime smurf door het leven gaat, is wederom de leider van de opstand tegen de kolonisten. Deze keer vecht hij echter niet alleen voor zijn stam, maar ook voor zijn nageslacht.

De gebeurtenissen in The Way of Water spelen zich ruim een decennium na Avatar af. De oorlog is voorbij. Toruk Makto, de berijder van de reusachtige leonopteryx, is niet meer nodig om de Na’vi aan te voeren in de strijd. Jake is nu gewoon een familieman met veel kroost. De oudste kinderen van Jake en Neytiri zijn tieners en doen Na’vi-tienerdingen: ze temmen hun eerste banshee, maken verbinding met de boom der zielen en ruziën als pubers. Kortom: er heerst een idyllische vrede.

Maar dan verschijnt er een nieuwe vloot boven Pandora. Een vers legioen mensen arriveert en is van plan te blijven. Ze verdrijven de Na’vi uit de wouden van hun voorvaders naar de schuilplaatsen tussen de zwevende bergen. Jake leidt aanvankelijk de guerrilla-aanvallen tegen het bezettingsleger en wordt daarmee het belangrijkste doelwit van de aardse onderdrukkers. Om de stam te ontzien besluit Jake met zijn gezin naar het mangrovegebied van Pandora te vluchten. Ze worden echter achterna gezeten door een team militaire specialisten en ze zullen opnieuw moeten vechten voor hun leven en het behoud van Pandora’s natuurschoon.

Avatar: The Way of Water is de nieuwe standaard voor blockbusters
(L-R): Lo’ak and Tulkun in 20th Century Studios’ AVATAR: THE WAY OF WATER. Photo courtesy of 20th Century Studios. © 2022 20th Century Studios. All Rights Reserved.

Help Cameron de winter door

De productietijd van The Way of Water bedroeg dertien jaar, ongeveer even lang als de tijdsprong die het verhaal tussen de twee films maakt. Regisseur James Cameron en zijn team van schrijvers begonnen direct na (het succes van) de eerste film met het bedenken van nieuwe verhaallijnen binnen het Avatar-universum. Vier sequels werden gepland en back-to-back opgenomen met een speciaal door Sony ontwikkelde filmcamera: de Venice. Volgens Cameron levert deze camera de beste dynamische beelden, helderheid en kleuren. Na het zien van The Way of Water kan ik dat beamen.

Het totale budget van de Avatar-sequels is een miljard dollar. Misschien nog wel hoger, want Cameron onthulde dat The Way of Water meer dan twee miljard dollar moet opbrengen om uit de kosten te komen… Mocht dit niet lukken, dan is hij van plan de Avatar-franchise na deel 3 te beëindigen.

Beste iedereen, koop alsjeblieft een kaartje voor The Way of Water, want dit smaakt naar meer, veel meer.

Avatar: The Way of Water is de nieuwe standaard voor blockbusters
(L-R): Spider and Kiri in 20th Century Studios’ AVATAR: THE WAY OF WATER. Photo courtesy of 20th Century Studios. © 2022 20th Century Studios. All Rights Reserved.
Avatar: The Way of Water is de nieuwe standaard voor blockbusters
Ronal in 20th Century Studios’ AVATAR 2. Photo courtesy of 20th Century Studios. © 2022 20th Century Studios. All Rights Reserved.
Avatar: The Way of Water is de nieuwe standaard voor blockbusters
Neytiri in 20th Century Studios’ AVATAR: THE WAY OF WATER. Photo courtesy of 20th Century Studios. © 2022 20th Century Studios. All Rights Reserved.
Avatar: The Way of Water is de nieuwe standaard voor blockbusters
(L-R): Lo’ak and Kiri in 20th Century Studios’ AVATAR: THE WAY OF WATER. Photo courtesy of 20th Century Studios. © 2022 20th Century Studios. All Rights Reserved.
Avatar: The Way of Water is de nieuwe standaard voor blockbusters
(L-R): Neytiri and Jake Sully in 20th Century Studios’ AVATAR: THE WAY OF WATER. Photo courtesy of 20th Century Studios. © 2022 20th Century Studios. All Rights Reserved.

Hij doet het opnieuw

Alleen het visuele aspect van The Way of Water is je entreeprijs al dubbel en dwars waard. Het lukt Cameron weer om de concurrentie zeemijlenver achter zich te laten op het gebied van modelontwerp, motion capture en CGI. De film begint redelijk bescheiden met het oerwoud, de boswezens en voertuigen die we nog van dertien jaar geleden kennen, maar zodra we bij de mangrove aankomen en onder water duiken gaat er een wereld open zoals nog nooit eerder in de bioscoop vertoond is. De oceaan van Pandora herbergt de meest wonderlijke wezens en prachtige landschappen. Gelukkig laat Cameron ons regelmatig zonder woorden de flora en fauna verkennen, samen met Jake, Neytiri en hun kinderen die dit ook voor het eerst ervaren.

Als we halverwege de film kennismaken met de gigantische tulkun – een kruising tussen een hamerkophaai, zeeschildpad en blauwe vinvis – schieten echt alle superlatieven tekort. Je zou zweren dat Cameron tijdens zijn reis naar de bodem van de Marianentrog (hij was de eerste mens die dit voor elkaar kreeg) een nieuwe diersoort heeft ontdekt en heeft meegelokt naar de oppervlakte, waar zijn camera’s al gereed stonden. De tulkun is een levend, ademend wezen dat voor enkele van de meest aangrijpende scènes in de film zorgt.

Avatar: The Way of Water is de nieuwe standaard voor blockbusters
(L-R): Kiri, Neytiri, Neteyam, Lo’ak, Tuk, and Jake Sully in 20th Century Studios’ AVATAR: THE WAY OF WATER. Photo courtesy of 20th Century Studios. © 2022 20th Century Studios. All Rights Reserved.

IJzerwaren en vleeswaren

De hardware die het menselijke leger in de strijd gooit is ook weer indrukwekkend. Er zijn automatische geweren waarvan elk schot ‘voelbaar’ is in de bioscoopzaal, nieuwe gevechtshelikopters, kanonneerboten en mechsuits. Alles ziet eruit alsof het echt bestaat en dagelijks wordt gebruikt. The Way of Water bulkt van de details. Het simpele herladen van een harpoen aan boord van een Matador-schip is een feest voor het oog, en als het moederschip, de SeaDragon, haar duikboten lanceert voelt het alsof je met ze mee het water in schiet. 

De animatie van de Na’vi heeft grote sprongen gemaakt, vooral wat betreft hun mimiek. De CGI voor The Way of Water werd verzorgd door Weta FX. Cameron zegt in een recent interview nogal onbescheiden, maar terecht dat Weta FX op eenzame hoogte staat en bijvoorbeeld niet te vergelijken is met Industrial Light and Magic dat de CGI voor de Marvel-films doet: “I mean Thanos, come on, give me a break, it’s not even close”. Middels de meest geavanceerde motion capture-technieken heeft Weta FX elke uitdrukking op het gezicht van de Na’vi mogelijk en herkenbaar gemaakt. Alles rust verder op het talent van de acteurs en zo hoort het ook.

Avatar: The Way of Water is de nieuwe standaard voor blockbusters
(L-R): Ronal, Tonowari, and the Metkayina clan in 20th Century Studios’ AVATAR: THE WAY OF WATER. Photo courtesy of 20th Century Studios. © 2022 20th Century Studios. All Rights Reserved.
Avatar: The Way of Water is de nieuwe standaard voor blockbusters
(L-R): Neytiri and Jake Sully in 20th Century Studios’ AVATAR: THE WAY OF WATER. Photo courtesy of 20th Century Studios. © 2022 20th Century Studios. All Rights Reserved.

I’ll be back

De acteurs uit Avatar zijn vrijwel allemaal terug in deze sequel. Sommigen verrassend genoeg in een nieuwe rol, waar ik verder niets over zal spoilen. De hoofdrollen zijn weer voor Zoe Saldaña (Neytiri) en Sam Worthington (Jake Sully) en die leveren prima werk. Vooral Saldaña legt zoveel emotie in haar stem en gezichtsuitdrukkingen dat je vergeet dat je naar een CGI-karakter kijkt. Een prominente nieuwkomer binnen de franchise is Kate Winslet, die de leidster van de oceaanstam, de Metkayina, speelt. Tijdens de opnames brak Winslet het duurrecord voor een onderwateropname zonder hulpmiddelen, wat voorheen op naam van Tom Cruise (voor Rogue Nation uit 2015) stond. Winslet hield haar adem zeven minuten en veertien seconden in. Zeer indrukwekkend. 

Het is wel jammer (en misschien heeft hij er wel spijt van) dat Cameron de gevechtshelikopter van Trudy (Michelle Rodriguez) in de eindstrijd van het eerste deel heeft laten ontploffen. Met Trudy erin. Rodriguez vreet altijd het scherm op en ik had haar graag terug gezien.

Why, bro?

In Avatar werd voor de Na’vi een taal gecreëerd die makkelijk te leren moest zijn voor de acteurs, maar niet te veel op een bestaande taal mocht lijken. De linguïst Paul Frommer bedacht hiertoe meer dan duizend woorden en een logische grammatica. Er zijn zelfs websites om Na’vi te leren spreken. Voor The Way of Water werden er natuurlijk tal van nautische termen toegevoegd aan het vocabulaire van de Na’vi. So far, so good.

Helaas houden Amerikanen niet van ondertitels. Omdat het grootste deel van de dialogen in The Way of Water tussen Na’vi onderling plaatsvindt, heeft Cameron ervoor gekozen hen in die situaties Engels te laten spreken. Zodra er mensen in de scène verschijnen, spreken de Na’vi weer hun eigen taal om het contrast aan te geven. Ik vind dat jammer, want ik wil me in de bioscoop het liefst helemaal in de exotische Na’vi cultuur onderdompelen. Het Engels verbreekt de magie, vooral omdat de pubers voortdurend “bro” en “bitch” tegen elkaar zeggen. 

Avatar: The Way of Water is de nieuwe standaard voor blockbusters
(L-R): Ronal, Tonowari, and the Metkayina clan in 20th Century Studios’ AVATAR: THE WAY OF WATER. Photo courtesy of 20th Century Studios. © 2022 20th Century Studios. All Rights Reserved.

Meer dan drie uur

The Way of Water duurt 192 minuten. Dat is lang voor een film die niet het woord “apocalypse”, “rings” of “godfather” in de titel heeft. Hoewel de minuten tijdens het verkennen van de onderwaterwereld ongemerkt voorbij glijden, rechtvaardigt het tamelijk eenvoudige plot van de film niet altijd de lange speelduur. Dat The Way of Water toch zoveel tijd nodig heeft komt vooral doordat de film overstroomt van personages en thema’s, die allemaal om aandacht roepen. Er is wraaklust, echtelijk gekibbel, tienerdrama, xenofobie, natuurbehoud en ga zo maar door. Vooral in de derde acte van de film volgen we de gevechten van zoveel mensen en Na’vi dat we op een gegeven moment wel aan het einde toe zijn. Een climax blijft niet eeuwig spannend.

Zaadjes

Het was ook beter geweest als een paar rollen uit de film waren geschrapt of samengevoegd. Zo hebben Jake en Neytiri twee zoons die voor de nodige broedertwist en plotwendingen zorgen, maar hun karakterontwikkeling had ook best in één personage gepast. De oceaanstam heeft eigenlijk ook genoeg aan één enkele leidster (Kate Winslet dus) in plaats van een echtpaar dat weer de nodige aandacht opeist. Tenslotte loopt er nog een tijdvretertje rond wiens drijfveren en loyaliteit nogal onduidelijk zijn en die (in deze film tenminste) eigenlijk meer een gimmick is. Je herkent hem wel, hij draagt als enige een zuurstofmasker.

Maar goed, wij weten niet wat Cameron en zijn schrijvers voor de volgende drie sequels hebben bedacht. Misschien worden de zaadjes die nu zijn geplant dadelijk wel prachtige bloemen.

Draag jouw steentje bij

Vond je dit verhaal leuk? Let dan even op! We hebben namelijk je hulp nodig, want zonder jou gaat het licht uit bij Pixel Vault. Onze crew bestaat uit vrijwilligers die voor jou de pen op papier zetten, maar zonder jouw steun kunnen we dit niet blijven doen. Daarom vragen we lezers voor een kleine donatie via Petje Af, zodat we nog veel mooie verhalen en toffe artikelen kunnen publiceren. Dus waar wacht je nog op?

Deel dit artikel