Hoe Medabots in het Westen geen voet aan de grond kreeg

Het einde van de jaren 90 was een wilde tijd voor anime, met de ene na de andere serie gebaseerd op games en speelgoed. Pokémon, Digimon, Yu-Gi-Oh en ga maar door: stuk voor stuk succesverhalen, zelfs als we de producten waarop het was gebaseerd alweer in de vergetelheid zijn geraakt. Weet iemand immers nog van de originele Digital Monsters? In mijn geheugen leeft echter nog altijd één serie die dit succes niet was gegund: Medabots. Hoe kwam het dat juist deze serie de eeuwwisseling niet goed doorkwam?

Het is ergens rond de eeuwwisseling en een jonge Kevin kruipt na school snel voor de tv. Op Fox Kids zijn afleveringen van al mijn favoriete series te zien. Pokémon, Digimon, Yu-Gi-Oh en Shin-Chan vliegen in hoog tempo voorbij. Namen die vandaag de dag nog altijd in het collectieve geheugen gegrift staan. Medabots is voor velen echter compleet uit het geheugen verdwenen, misschien enkel nog als een vage herinnering.

De anime die eerst een game was

Zoals wel vaker in die tijd, was Medabots een anime gebaseerd op een gaming franchise − al hadden wij dat in Nederland in de tijd niet door. In Japan bekend als Medarot, verscheen de eerste game in 1997 voor de Game Boy. Geproduceerd door Natsume en uitgegeven door Imagineer was de opzet vanaf het begin al helder. In een wereld waarin robots naast mensen leven, kennen we Medabots. Robots die met een speciale medaille een eigen persoonlijkheid krijgen en worden gebruikt als metgezellen in Robattle-gevechten.

De tienjarige Ikki Tenryou krijgt in tegenstelling tot zijn vriendjes geen Medabot van zijn ouders. Dat verandert allemaal wanneer hij bij toeval een medaille in een rivier vindt en met zijn spaarcenten een afgeschreven Medabot kan kopen. De medaille in zijn Medabot − bekend als Metabee − lijkt alleen defect: brutaal, eigenwijs en totaal niet onderdanig zoals de andere Medabots. Maar zoals menig goed anime betaamt, groeien de twee langzaam naar elkaar toe terwijl ze proberen door te breken in het World Robattle Tournament.

Dit is het verhaal wat wij in Nederland leren van de anime, die eind jaren 90 en begin 2000 op Fox Kids te zien was. Games van de franchise hadden wij op dat moment nog niet in het Westen: hoewel Japan al vijf titels had verspreid over de Game Boy en Game Boy Color, moesten wij wachten tot 2002. Op 22 november 2002 kregen wij in Nederland de Medabots-game op Game Boy Advance, een remake van de tweede game die in Japan drie jaar eerder verscheen.

Geen grip in het Westen

In totaal kregen we uiteindelijk maar drie games in het Westen van Medabots: de ‘originele’ Game Boy Advance-game, de vechtgame Medabots AX op de GBA en de GameCube-game Medabots Infinity. Een aantal dat verbleekt in vergelijking tot de Japanse releases, waar de reeks maar liefst negen games kreeg, plus verschillende bundels en spin-offs. De laatste hoofdgame verscheen in 2015 voor de 3DS, terwijl de game daarna nog collecties en een mobiele spin-off kreeg. Oh, en een iets te hitsige spin-off waar fans het liever niet over hebben.

Maar hoe kwam het dan dat de serie in het Westen nooit meer voet aan de grond kreeg? Hoewel er geen goede onderbouwing voor is te vinden, lijkt het grootste probleem te liggen in de tweede serie van de anime. Nadat de originele reeks 52 afleveringen had gekregen, werd deze opgevolgd door Medabots Spirits met nog eens 39 afleveringen. Alleen deze tweede reeks werd door een andere studio geproduceerd: Production I.G., een studio die we vandaag de dag kennen van series als Psycho-Pass en Haikyu!!, maar destijds ook Ghost in the Shell en FLCL maakte.

Helaas was dit tweede seizoen van Medabots niet op hetzelfde niveau als andere films en series. Veel van de personages die het eerste seizoen zoveel charme gaven, werden in het tweede deel volledig achterwege gelaten. Het verhaal had minder impact en de nieuwe toevoegingen zoals de zielloze Kilobots deden niet zoveel. Na twee seizoenen was het dan ook klaar met de anime van Medabots.

Tel daarbovenop de matig ontvangen games: hoewel veel spelers in de tijd fan waren van de Game Boy Advance-games, viel de GameCube-release sterk tegen. Met een MetaCritic-score van 51 uit 100, werd er weinig positiefs over de game geschreven. Ongebalanceerde actie, rommelige controls en een vervelende camera leidde bij menig journalist tot de conclusie dat je beter de tekenfilm kon kijken. Zo verdween Medabots snel uit de zeitgeist in het Westen.

Is er toekomst voor Medabots?

Ondertussen zijn we ruim twintig jaar verder en verdrinken millennials in een vloedgolf aan nostalgie-gedreven remakes. Dus de logische vraag is dan ook: gaan we ooit nog Medabots in het Westen zien? Het laatste wat we hier echt zagen van de franchise waren heruitgaven van de GBA-games op de Nintendo eShop ergens in 2015, maar ook die zijn ondertussen niet meer beschikbaar. Het lijkt dan ook het perfecte moment voor een nieuw deel in de franchise of een moderne anime-reboot. Maar ook dat zit momenteel niet in de planning…

Een van de redenen dat het de afgelopen jaren relatief stil is geweest rondom Medabots in Europa was een rechtszaak die liep tussen 2020 en 2023. Na het verlopen van de merkregistratie van Medabots, registreerde de Andorraanse Kevin Comadrán de Frutos de merknaam om aan een nieuwe NFT-game te gaan werken met dezelfde naam. Hierop volgde een rechterlijk bevel om de verkoop van alle Medabots-games in het Westen door Imagineer stop te laten zetten, wat uitmondde op verschillende aanklachten heen en weer.

Hoewel de app uiteindelijk verscheen in 2023, verdwenen de NFT-onderdelen al snel uit de titel. Dat mocht echter niet baten voor de app, want de gerechtelijke strijd ging door en werd uiteindelijk gewonnen door Imagineer aan het einde van 2023. Sindsdien is de app verdwenen uit de Google Play Store en lijkt Comadrán door te zijn gegaan naar zijn volgende project. Ondertussen heeft ook Imagineer zijn volgende Medabots-game aangekondigd voor smartphones, maar ook dat lijkt niet meer dan een simpele kloon te worden – in dit geval in het ‘survivors’ genre.

Dus blijft Medabots helaas toch een reliek van mijn jeugd en velen met mij. Hoewel ik dolgraag een nieuw avontuur zou willen beleven met Ikki en Metabee, zit het er op het moment niet in. Misschien durft iemand het over een paar jaar aan als Medabots zijn 30ste verjaardag viert met een volwaardige remake van de originele games op de Switch 2. Of zien we een volledig nieuw avontuur… Een volwassen kind mag immers toch blijven dromen?