In de neon schijnwerper: Paper Mario

Een revolutie in Mario-worldbuilding

De selectie NES, SNES en Nintendo 64 retro-games die op Switch Online beschikbaar zijn, zit vol met pareltjes. Pareltjes die op tot de dag van vandaag de moeite waard zijn om te spelen. Iedere paar weken plaatsen we een nieuwe game in de spreekwoordelijke neon schijnwerper. Als je op zoek bent naar een goed avontuur dat je dagen lang kan vermaken, zijn retro-games altijd een optie. Deze editie: Paper Mario.

Ik zal het maar gelijk toegeven: ik heb een zwak voor goede worldbuilding. Een kleurrijk, bruisend leven buiten de hoofdzakelijke verhaallijn om waar ik gewoon in kan rondlopen. Een wereld leeft voor mij als er personages zijn die hun dagelijkse bezigheden uitvoeren en toevallig met jou in aanraking komen. Dat soort flavor is zeldzaam in het Mario-universum. Personages spelen wel een rol, zoals held, tegenstander, prinses of wegwerp vijand, maar een échte inkijk in het dagelijkse leven van het Mushroom Kingdom krijgen we nauwelijks in Mario’s avonturen. Als Paper Mario één ding bewijst, is het hoe divers en vermakelijk die wereld daadwerkelijk kan zijn.

Elke hoek van de wereld

Paper Mario is een verhaalgedreven RPG uit de pen van Intelligent Systems. Grappig genoeg volgt het verhaal eigenlijk de standaardformule van Mario. Bowser kidnapt Peach en Mario mag haar gaan redden. De invulling is daarentegen volledig anders. Bowser kidnapt Peach niet door haar mee te nemen naar haar kasteel, maar door haar met kasteel en al de lucht in te tillen. Met de kracht van de Star Rod lijkt Bowser onverslaanbaar. Maar het blijkt dat hij de Star Rod gestolen heeft en de beschermers ervan in de vorm van zeven Star Spirits op verschillende plekken heeft laten opsluiten. De missie is simpel – red de Star Spirits, versla met hun hulp Bowser en red Peach. 

Deze setup is ideaal om de wereld van Mario eens goed te gaan verkennen. De Star Spirits zitten opgesloten in de meest vergezochte uithoeken van de wereld, waardoor Mario constant in nieuwe gebieden met nieuwe personages in aanraking komt. Sommigen werken Mario actief tegen, anderen helpen Mario en weer anderen zijn totaal onverschillig. Luigi zit bijvoorbeeld wel in deze game, maar weigert om mee te doen aan Mario’s avontuur, omdat er toch iemand op het huis moet letten. Je kunt zelfs zijn dagboek vinden, waarin hij klaagt dat hij niet mee kan. 

Het is precies de iets complexere persoonlijkheden van de personages die ik zo waardeer aan Paper Mario. De meeste NPCs zijn niet per se goed of slecht, maar er zit doordachte in-game logica achter hun beslissingen. Mario’s traditionele vijanden hebben opeens een vorm van karakter. Goomba’s zijn zoals vanouds de eerste tegenstanders in de game, maar er is ook een gemeenschap aan vredige Goomba’s die Mario actief helpen. Fuzzy’s zijn irritante parasieten die de schilden van vredige Koopa’s stelen. Boo’s gebruiken allemaal trucjes om Mario op het verkeerde been te zetten, maar ze zijn niet vijandig. Mijn persoonlijke favoriet zijn Shy Guys, die als flamboyante onruststokers de rustige levens van de inwoners van Toad Town op hun kop zetten.

Mario is niet alleen

Naast dat de klassieke Mario-tegenstanders meer in alle lagen van de samenleving van het Mushroom Kingdom terug te vinden zijn, besluiten sommigen Mario zelfs te helpen in zijn missie. Deze partners helpen Mario in zijn gevechten of om over obstakels heen te komen. Deze partners zijn niet per se van oudsher “goede” personages. De eerste die je krijgt is juist een Goomba, die Mario bewondert en hem wil helpen. Van Koopa’s tot Bob-Ombs en van Boo’s tot Cheep Cheeps – deze game breekt met de oppervlakkige conventies van het Mario-universum. 

Je zult de partners ook actief nodig hebben, want partners vervullen eigenlijk de rol van upgrades. Ze hebben bepaalde vaardigheden die Mario nodig heeft om obstakels te overwinnen. Met hulp van een Parakoopa kan Mario over kleine kloven of afgronden heen vliegen, die nét te groot zijn om overheen te springen. Met een Bob-Omb kan hij muren opblazen en met een Cheep-Cheep kan hij zwemmen. De partners zijn dus niet alleen kanonnenvlees, of een extra aanval die Mario kan doen als hij het opneemt tegen zijn tegenstanders. Door de constante interacties voelt het alsof je met ze op stap bent – een typisch voorbeeld van de sfeer en de worldbuilding die deze game zo vermakelijk en toegankelijk maakt.

Elk gevecht is anders

Ik kan niet alleen maar praten over de worldbuilding van deze game, hoe graag ik het ook zou willen. De turn-based gevechten in Paper Mario zijn anders dan alle andere Mario games op dat moment, met uitzondering van Super Mario RPG op de SNES. Gelukkig zijn ze net zo dynamisch en levendig als de wereld eromheen. Elke vijand heeft andere zwaktes, en Mario moet optimaal van zijn brede arsenaal gebruik maken om te winnen. Daarnaast kan een vijand in zijn eentje zijn, maar ze kunnen ook met vijf zijn. De game beloont je als je wapens op de juiste manier inzet.

Zijn legioen aan partners mogen Mario helpen aanvallen of hem ondersteuning bieden. De Boo kan bijvoorbeeld Mario voor één beurt onzichtbaar maken, waardoor hij niet geraakt kan worden. Ideaal als een tegenstander twee beurten nodig heeft om een aanval uit te voeren. Door de game heen kan Mario partners ook upgraden, waardoor ze soms gigantisch sterk worden. De Bob-Omb kan op termijn nagenoeg iedereen op het speelveld opblazen. 

Ook Mario kan bijzondere aanvallen doen, zoals een multi jump of een hamer gooi. Met badges die je zowel kunt vinden als kopen, kun je dit soort aanvallen krijgen. Mario heeft te maken met drie statistieken waar hij rekening mee moet houden. Hoeveel hartjes je nog hebt (HP), hoeveel bijzondere aanvallen je mag doen (FP) en hoeveel badges je tegelijkertijd mag gebruiken (BP). Hoewel Mario door de game heen een steeds diverser arsenaal gebruikt, is de combat logisch en simpel te begrijpen.

O ja, dit is Paper Mario! Maar het blijft Mario.

Ik zou bijna vergeten te vermelden dat Paper Mario volledig plaatsvindt in een papieren wereld. Alle personages en props zijn van papier en karton. Hoewel dit soort gimmick achtige ontwerp keuzes op zichzelf al opvallend zijn, maakt Paper Mario er ook slim gebruik van maakt. Zo zit er nauwelijks zwaartekracht in de game, want alle papiertjes vallen mooi op hun plaats als ze een stevig eind naar beneden vallen. De game is niet altijd even consistent in hoe het de papieren wereld weergeeft. Als Mario met zijn hamer een stuk steen stuk slaat, splintert het op een manier dat ik papier niet vaak zie doen. Maar dit soort kleine tegenstrijdigheden zijn totaal niet hinderlijk en vallen snel weg bij de grappige animaties die de papieren wereld toestaat.

De stijl heeft als verdere bijkomstigheid dat het er voor zijn tijd ontzettend goed uitziet. Alhoewel het destijds bekritiseerd werd, omdat het niet meeging in de 3D polygoon-trend van die tijd. Maar in vergelijking tot games  als Final Fantasy VII, Super Mario 64 of The Legend of Zelda: Ocarina of Time ziet de game er een stuk minder gedateerd of blokkerig uit. De 3D van destijds, hoe revolutionair het ook was, ziet er vandaag de dag enorm blokkerig en onhandig uit. De platte personages en cartoony stijl van Paper Mario hebben de tand des tijds een stuk beter overleefd.

Waarom je Paper Mario zou moeten spelen

Paper Mario is een avontuur van jewelste. De haarfijn uitgewerkte wereld zorgt voor een top setting waarin de personages een karakter kunnen opbouwen en daarom lang memorabel blijven. De verhaallijn is top. Je gaat logischerwijze de map over, maar je hoeft nauwelijks te grinden of te backtracken. De gevechten zijn divers en elke keer anders. Ik kan nog tig van redenen noemen waarom je deze game  zeker een keer zou moeten opstarten, maar dan gaat dit artikel nog wel een paar hoofdstukken door.

Dankzij Switch Online is de gamel gemakkelijk op te starten en even weg te leggen. Voor zowel een sessie van een paar minuten als een flinke sessie van een paar uur is de game geschikt. Je maakt eigenlijk altijd wel voortgang, je vindt altijd wel iets nieuws en de game verveelt niet snel. Paper Mario is een ware klassieker die we niet uit het oog moeten verliezen.