The Last of Us op HBO doet de game eer aan

In 2009 splitste het team van game-studio Naughty Dog zich op om voor het eerst twee games tegelijk te maken. Een deel ging verder met Uncharted, de franchise waar de studio beroemd mee was geworden. De rest begon onder leiding van Bruce Straley en Neil Druckmann aan een game over de zombie-apocalyps. Centraal zou een man komen te staan, die een jong meisje moest beschermen en leren te overleven in een vijandige wereld. Drie jaar later bracht team Druckmann The Last of Us uit voor de Playstation 3. De game werd een groot commercieel en artistiek succes. Een film of televisieserie moest wel volgen. Kregen we wat we wilden?

The Last of Us en het vervolg The Last of Us Part II zijn wat mij betreft de allermooiste verhalende games ooit gemaakt. Allebei de delen hebben me diep geraakt en vinden nog regelmatig hun weg naar de disc drive van mijn Playstation. Toen een paar jaar geleden bekend werd dat HBO in samenwerking met Sony en Naughty Dog een televisieserie van de game zou maken werd ik blij en bang tegelijk.

Zo’n prachtig verhaal als in The Last of Us wordt verteld, met zulke levensechte personages, kan de ultieme zombie-survival serie opleveren, maar het kan ook gruwelijk misgaan. Op het omzetten van een videogame naar een ander medium lijkt traditiegetrouw een vloek te rusten. Denk maar eens aan het recente Resident Evil, dat na één seizoen terecht gecancelled is. Gelukkig werd al snel bekend dat Neil Druckmann nauw bij de productie van The Last of Us-serie betrokken zou zijn en dat HBO er een flinke smak geld tegenaan zou gooien. Mijn vertrouwen in de goede afloop groeide.

Outbreak Day

The Last of Us (hiermee bedoel ik in het vervolg de televisieserie) toont ons het Austin van 26 september 2003. We volgen een dag uit het leven van bouwvakker Joel Miller (Pedro Pascal) en zijn dochter Sarah (Nico Parker), die ’s middags een horloge laat repareren. Deze 26 september zal later bekend komen te staan als Outbreak Day, want ’s avonds beginnen de sirenes te loeien en vliegen er straaljagers over de stad. Een onbekende ziekte slaat razendsnel om zich heen.

Het grootste deel van de serie speelt zich twintig jaar later af. Het leven tijdens de voortdurende pandemie is hard en meedogenloos. Er is een nieuwe maatschappij ontstaan in de quarantaine zones (QZs), die met ijzeren hand worden bestuurd door de Federal Disaster Response Agency (FEDRA). Er zijn rantsoenbonnen, een avondklok en massa-crematies. Wie zich zonder toestemming buiten de QZ begeeft wordt geëxecuteerd. Contact met andere steden vindt plaats via de radio, want telefoon en internet bestaan niet meer. Iedereen doet alles wat hij kan om maar te overleven. Ook Joel.

Bruggetjes

Joel is twintig jaar na de uitbraak een meedogenloze smokkelaar in de QZ Boston. Hij vervoert goederen binnen de QZ en naar de weinige plekken daarbuiten waar nog mensen leven. Ook levert hij diensten aan de Fireflies, een verzetsbeweging die het gezag van FEDRA wil ondermijnen. Joel kruist met zijn partner in crime Tess (Anna Torv) het pad van de bijdehante tiener Ellie (Bella Ramsey). Deze ontmoeting mondt uit in een levensveranderende reis door een verwoest Amerika.

Zo, dat was het, meer ga ik niet over het plot vertellen. Zeker als je de game nooit hebt gespeeld wil ik je niet het plezier ontnemen om dit verhaal zelf voor het eerst te ervaren. En ook als je de game wel hebt gespeeld zijn er genoeg extra verhaallijnen en veranderingen om het interessant te houden. Zo wordt het achtergrondverhaal van de ziekte uitgediept, zijn er verse personages en zien we wat nieuwe bruggetjes tussen de gebeurtenissen. Niet alles pakt goed uit naar mijn mening, maar het houdt je wel lekker in het ongewisse over wat er precies gaat komen.

Schoonheid

The Last of Us is ongeveer halverwege het eerste seizoen; we hebben vijf van de tien afleveringen kunnen kijken. Ik heb elke maandag op het puntje van mijn stoel gezeten. The Last of Us is in alles de grootste Canadese televisieproductie tot op heden en een rasecht paradepaardje voor HBO. De landschappen van Alberta, waar de serie is opgenomen, vormen een prachtig decor en de sets en CGI zijn van het hoogste niveau. Alles brengt precies het gevoel van de game over en dat is het beste compliment.

De ‘schoonheid’ van de post-apocalyptische wereld is een van de vele sterke punten van de game en gelukkig werden veel buitenlocaties en interieurs exact gekopieerd. In twintig jaar chaos, verval en ontwrichting zijn bruggen ingestort, gebouwen omgevallen en snelwegen vol lege auto’s overgeleverd aan de elementen. De decimering van de menselijke bevolking nodigde de natuur uit haar intrede te doen in de steden en huizen, die veelal midden op Outbreak Day in allerijl werden verlaten. 

You should go home

Veel mensen keken er naar uit weer een nieuwe serie te zien die werd geschreven door Craig Mazin, de maker van Chernobyl (2019). Voor mij geldt het omgekeerde. Ik vond Chernobyl een slechte serie. Een schoolvoorbeeld van onnatuurlijk gedrag van de personages om het tempo van het plot te bepalen en in dialoog verpakte expositie. Films als Chernobyl: The Abyss (2021) en Fukushima 50 (2020) zijn wat mij betreft betere keuzes als je een geloofwaardig drama wilt zien over een nucleaire ramp.

Gelukkig zit Mazin voor The Last of Us in het keurslijf van de game en Neil Druckman heeft als co-schrijver en producer waarschijnlijk een stevige vinger in de pap. Ik moet toegeven dat de gebeurtenissen en dialogen die niet rechtstreeks uit de game zijn overgenomen mij in het algemeen goed bevallen, maar op sommige momenten komt het monster helaas toch onder het bed vandaan. Bijvoorbeeld als Joels dochter op Outbreak Day uit de horlogewinkel wordt weggebonjourd met niet meer dan de woorden “you should go home”. Ik houd niet van dat soort onnatuurlijke micro-cliffhangers, waarbij personages geforceerd weinig zeggen om vooral maar niets aan de kijkers te verklappen.

Kamp Pascal

Stem- en motion-capture acteurs Troy Baker en Ashley Johnson leverden fantastisch werk als Joel en Ellie in de game van The Last of Us. Voor de televisieserie werden ze echter vervangen, want Baker had niet het juiste postuur om de geharde bouwvakker/smokkelaar Joel neer te zetten, en Johnson, geboren in 1983, was te oud om de veertienjarige Ellie te portretteren. Beiden kregen wel een andere rol in de serie. 

Karl Urban, Hugh Jackman en Josh Brolin waren fan favorieten om Joel te spelen (ik zat in kamp Brolin), maar het vizier werd dus gericht op Pedro Pascal. De producers hadden meteen beet, want Pascal was dolenthousiast om aan het project deel te nemen. We kennen Pascal als prins Oberyn Martell in Game of Thrones en natuurlijk als de Mandalorian in de gelijknamige serie. Pascal zet een uitstekende Joel neer. Hij is volkomen geloofwaardig als door de wol geverfde overlever, die op een fysieke en emotionele reis gaat.

Just you

De casting voor de rol van Ellie had iets meer voeten in de aarde. Meer dan honderd actrices werden door HBO in overweging genomen. Hieronder waren Sophia Lillis, Kiernan Shipka en Kaitlyn Dever. Die laatste was qua uiterlijk en intensiteit geknipt om Ellie te spelen (ik zat ook in kamp Dever) en deed een succesvolle auditie, maar enkele jaren productievertraging door Covid maakten Dever te oud voor de rol.

Het werd dus Bella Ramsey, die net als Pascal een Game of Thrones-verleden heeft; zij speelde Lyanna Mormont, de heerser over Bear Island. Game of Thrones is ook bepaald geen kleinschalige productie is, maar Ramsey was aanvankelijk huiverig om dusdanig in de spotlights te treden dat ze continue op straat herkend zou worden. Gelukkig nam ze de rol van Ellie toch aan. Ik moest behoorlijk wennen aan Ramsey in de eerste aflevering, want ze lijkt qua uiterlijk en stem totaal niet op Ellie uit de game, maar ik denk nu dat de producenten het juist hebben gezien. Ramsey is een uitstekende actrice en haar chemie met Pascal is buitengewoon. Hun interacties hebben een perfecte dramatische en komische timing.

De rest van de cast levert ook sterk tot zeer sterk werk. De serie geeft de acteurs alle ruimte om interessante en geloofwaardige personages neer te zetten. De enige karakters die ik minder overtuigend vond, waren de Fireflies en later enkele fractieleden, die in een paar rare scènes zitten. De gebeurtenissen spelen zich hieromtrent anders af dan in de game. Ik snap niet goed waarom daarvoor is gekozen. Het leidt alleen maar tot geforceerde expositie en houterig acteerwerk. Ik verdenk Mazin.

Look for the Light

Mocht je het nog niet doorhebben: ik raad The Last of Us iedereen van harte aan. Of je de game hebt gespeeld of niet en of je van zombie-series houdt of niet, The Last of Us zal je weten te imponeren met prachtige cinematografie, sterk acteerwerk, humor, horror en alles ertussenin. Dit alles begeleid door de subtiele soundtrack van Gustavo Santaolalla, die ook de muziek voor de game maakte. Ga op een epische reis met de protagonisten, die gaandeweg ontdekken dat er meer is na de apocalyps dan cynisme en wreedheid. When you’re lost in the darkness, look for the light.