Total War: Three Kingdoms

Creative Assembly heeft met Total War: Three Kingdoms niet alleen een nieuwe locatie gekozen voor de grootschalige gevechten, maar heeft de serie op heel veel vlakken flink opgeschud. We kunnen zelfs stellen dat er meer vernieuwing in Three Kingdoms zit dan in de met fantasy gevulde Warhammer-uitstapjes van de serie.

Total War: Three Kingdoms neemt ons voor het eerst mee naar het China van 220 AD. Dit is het begin van een van de meest bloedige periodes in de geschiedenis van China, waarin verschillende krijgsheren proberen keizer van het grote China te worden. Een uitstekend beginpunt voor een campaign van de grand strategy-serie.

De romantiek van het oorlogvoeren

Naar schatting nam de bevolking van China in de Three Kingdoms-periode met een vijfde af door de vele oorlogen die er werden gevoerd, maar in de geschiedenis en popcultuur heeft het vooral geleid tot spannende en heldhaftige verhalen. Er zijn tientallen boeken en films gemaakt over de stoere krijgsheren uit dit tijdperk en dat is precies het narratief dat ook Total War: Three Kingdoms overneemt.

Geen groot Romeins Rijk of een Verenigd Koninkrijk is ditmaal het einddoel, maar jouw factieleider de keizer van China laten worden heeft de focus in Three Kingdoms. Je factieleider en zijn gevolg spelen de hoofdrol in het epos waarin jij China verovert.

Wanneer je een nieuwe campaign start, kies je dan ook voor een van deze krijgsheren, maar niet voordat je een modus hebt gekozen: Romance of Recorded History. Hiermee kun je kiezen tussen een geromantiseerde versie van de Three Kingdoms-periode en de meer klassieke Total War-benadering.

Eén voor allen

Het belangrijkste verschil tussen deze modi is hoe je generaal op het strijdtoneel verschijnt en hoeveel invloed hij heeft op het gevecht. In Recorded History is dit zoals we gewend zijn van Total War: in een (cavalerie-)eenheid die vecht als één. In Romance is je generaal alleen en vele malen sterker dan je soldaten. Bovendien heeft hij speciale vaardigheden, zoals een wervelwindaanval. Hiermee tracht Creative Assembly ware oorlogshelden te creëren, die als legenden uit de oorlogen verrijzen, en dat is gelukt.

Vanaf het eerste gevecht in Romance stormen je soldaten vooruit onder een regen van pijlen. Je generaals rennen hier tussendoor en beuken in hun eentje op de vijandelijke linie in en richten daar enorme schade aan. Uiteraard heeft de tegenstander ook van dit soort krachtige figuren en kun je ze elkaar op laten zoeken om het uit te vechten in een duel.

Dit leidt tot fenomenale scènes van chaotische slagvelden, waarop twee generaals elkaar tot de dood bevechten te midden van strijdende troepen, losgeslagen paarden en gevallen soldaten. Wanneer je generaal een duel weet te winnen, is dat een flinke dreun voor de moraal van de vijandelijke manschappen en slaat het gevecht snel om. Zelfs als je troepen inferieur zijn, kun je de slag winnen als je generaal een duel weet te winnen.

Hier is duidelijk gekozen voor de romantiek en neemt Total War het in deze modus minder nauw met realisme. Dat een generaal in zijn eentje 350 man over de kling jaagt is natuurlijk onzin, maar het zorgt wel voor epische verhalen. Het is de geschiedenis zoals de winnaar die opschrijft en waarin er flink wordt opgeschept over de eigen heldendaden.

Nieuwe pionnen in het spel

De verheerlijking van sleutelfiguren vloeit ook door in de campaign. Naast het gebruikelijke beheer van legers, steden en provincies moet je nu ook de politieke elite van je factie in de gaten houden, te beginnen bij je factieleider en zijn of haar familieleden. Je kunt hun posities geven binnen je regering en ze laten trouwen met personages binnen je factie of van een andere bevriende factie.

Om je familie heen verzamelen zich allerlei andere edelen die je kunt aanstellen als generaals van je leger, ministers in je regering of als spionnen die het hof van de vijand infiltreren. Het is nogal een politieke bedoening en daarmee verschuift het zwaartepunt in deze nieuwe Total War-game van brute oorlogvoering naar politiek.

Binnen je factie moet je iedereen tevreden zien te houden, want twee ruziënde generaals zijn het recept voor een burgeroorlog. Buiten je factie moet je omgaan met andere factieleiders en hun afgevaardigden, allen met een eigen persoonlijkheid. Dit heeft invloed op hoe je diplomatieke onderhandelingen verlopen. Een handelsverdrag afsluiten kan simpelweg niet lukken als de factieleider een bloedhekel heeft aan jouw factieleider. Op het moment dat die factieleider overlijdt en zijn erfgenaam het overneemt, kan het zijn dat de erfgenaam je een stuk beter gezind is. Dan kan een moeilijke overeenkomst opeens wel gesloten worden, wat voor grote verschuivingen kan zorgen.

Dit maakt de interactie met andere facties een stuk dynamischer en persoonlijker. Na oorlog en verraad heb je nu geen hekel aan de verantwoordelijke factie, maar aan Kong Rong of Liu Bei. Het zijn nu personen die je een poets bakken of waar je juist een vriendschappelijke band mee opbouwt.

Voor wat hoort wat

De diplomatieke onderhandelingen blijven een optelsom, wat het altijd weer wat arbitrair maakt, maar vooralsnog kunnen we daar niet echt omheen. Wel heeft Creative Assembly dit systeem veel inzichtelijker gemaakt. Je kunt tijdens een onderhandeling in een oogopslag zien hoe de andere partij tegenover jouw voorstel staat en waarom.

Dit geldt voor de hele interface; alles is veel inzichtelijker gemaakt door duidelijke metertjes in beeld of subtiele notificaties naar overzichten die je aandacht verdienen. Zo ben ik nogal geneigd om het managen van nederzettingen over te slaan op het moment dat het er meer dan veertig worden, maar door een notificatiesysteem kun je te allen tijde zien wat prioriteit heeft. Hierdoor wordt het micromanagen een stuk plezieriger.

De interface is niet alleen handig in gebruik, maar ook visueel bijzonder indrukwekkend. De technologieboom is letterlijk een boom, die naarmate de game vordert verder in de bloesem komt te staan. Ook is er duidelijk aandacht besteed aan de overgangen tussen de verschillende vensters en komen met lichte animaties de personages en menu’s tot leven.

Een geoptimaliseerd leger van dagdromers

De verbeterde interface is een groot contrast met het doolhof aan menu’s uit vorige Total War-delen. Helaas kan dat niet gezegd worden van de AI. Waar op vrijwel alle gebieden stappen vooruit zijn genomen in Three Kingdoms, blijft de AI stilstaan. Soms letterlijk, als je aanstormende cavalerie van achteren op de vijandige infanterie inrijdt.

Nu is China prachtig weergegeven en loont het om af en toe zelf even richting de horizon te kijken terwijl de zon achter de bergen verdwijnt, maar de AI zou toch minstens even zijn schilden de andere kant op moeten zetten als er een horde paarden op hen komt afgestormd.

Ondanks de dagdromende eenheden van tijd tot tijd zijn de gevechten episch. De drie generaals die je bij elk leger kunt aanstellen zorgen op het slagveld voor de nodige heroïsche momenten in Romance, maar ook in Recorded History komen de veldslagen goed uit de verf. Met name omdat dit misschien wel de eerste Total War-titel is die echt goed is geoptimaliseerd en je ook zonder een NASA-pc 60 frames per seconde haalt op middel of hoge grafische kwaliteit. Zelfs op een laptop met een GTX 950m was het mogelijk om er op 1080p 50+ frames per seconde uit te persen als er een leger van duizenden soldaten over het scherm marcheert, zij het met de instellingen op laag.

Keizerlijke worstelingen

Afgezien van de AI loopt Three Kingdoms dus als een zonnetje. Pas tegen het einde van de campaign kan de game wat stroef worden. Het is dus de bedoeling dat je keizer van China wordt en daarvoor moet je heel wat provincies en twee andere aspirant-keizers verslaan.

Dat is makkelijker gezegd dan gedaan, want de kaart is gigantisch en je moet maar liefst 95 steden en nederzettingen overnemen om jezelf keizer te mogen noemen. Daar komt bij dat er tegen het einde van de game doorgaans drie grote koninkrijken overblijven (wie had dat gedacht!) en deze kunnen behoorlijk aan elkaar gewaagd zijn.

Nu is het tof dat de balans goed is tussen jou en je tegenstanders, ware het niet dat dit betekent dat je tientallen legers per beurt moet verplaatsen tegen het einde van je game. Natuurlijk heeft de vijand ook meer legers dan op een hand te tellen zijn en dit resulteert al snel in vijf tot tien gevechten die je per beurt moet uitvechten. Hier lijkt de schaalvergroting de game parten te spelen, al zorgt het ook voor epische momenten met gigantische veldslagen als je even doorzet.

Chinese spionage

Toch ligt het enigszins aan je speelstijl hoe je de campaign doorkomt. Wanneer je goed gebruikmaakt van de politieke systemen kun je China ook achter je krijgen door slim te spelen en met relatief weinig bloedvergieten. Zeker in combinatie met geraffineerde spionage kun je daar een heel eind mee komen.

De verschillende personages aan het hof kun je de wereld insturen om ze te laten infiltreren in het hof van je tegenstanders. Als je geluk hebt, lukt dit en wordt deze spion er een minister of generaal en functioneert deze alsof er niets aan de hand is. In dat geval kun jij meekijken met wat er gebeurt en kun je de spion acties laten uitvoeren die je tegenstander dwarsbomen.

Denk hierbij aan het dwarsbomen van legers, het veroorzaken van onrust in een provincie of het overnemen van een leger. Het toffe is dat dit systeem ook in multiplayer werkt en je dus je spionnen ook ongemerkt het gevolg van je vrienden kunt laten binnendringen.

Nog één campagne

Three Kingdoms zorgt voor het eerst in lange tijd dat de serie echt wordt opgeschud en niet alleen omdat er dwergen en elfen in voorkomen. De politiek en diplomatie zijn uitgebreid, waardoor je Game of Thrones-achtige praktijken tegenkomt op je weg naar het keizerschap van China.

Het is op de AI na de meest dynamische Total War-titel tot op heden. Daarnaast is de schaal ongekend en kun je tientallen uren per campaign bezig zijn om je vijanden uit te schakelen. Het loont zich om de campaign opnieuw te starten en het veroveren van China weer heel anders aan te pakken; als meesterstrateeg Cao Cao, handelaar Kong Rong of Bandit Queen Zheng Jiang.

Dat Creative Assembly de veteranen van de serie op hun wenken bedient door naast de Romance mode ook een klassieke Total War-ervaring te bieden, maakt dit tot de meest complete Total War-game tot nu toe, waar nog heel veel uren in gaan verdwijnen.