Het valt niet altijd mee om een totaal nieuw concept te verzinnen in een industrie waar bijna alles wel is geprobeerd. Wanneer je je in de positie begeeft dat je voorheen gigantisch hebt kunnen scoren met een game, dan kun je je het misschien veroorloven om je kassucces te recyclen en op die manier met sequels weg te komen. Heb je nog geen bragging rights verdiend omdat je nog niet zo’n hit hebt gescoord, dan komt het aan op een uitmuntende fantasie. Of je laat je inspireren op een game die als een tierelier verkocht en je kopieert het concept, iets waar men bij Toxic Games met Q.U.B.E. kennelijk voor is gegaan.

Want Q.U.B.E. lijkt in eerste oogopslag behoorlijk op een andere geniale puzzelserie, namelijk Portal, en wel op verschillende vlakken. In Q.U.B.E. bestuur je in first person view een persoon wiens identiteit onbekend is, kennelijk ook voor hemzelf. Volgens een vriendelijke vrouwelijke stem, die zich ergens in een baan om de Aarde begeeft, begeef je je in een constructie die recht op je thuisplaneet af lijkt te koersen. De enige manier om jezelf, en de rest van de planeet, te redden, is jezelf een weg banen door talloze kamers waar je je uit moet puzzelen. Later in de game voegt een tweede, mannelijke, stem zich in de dialoog, die beweert dat de dame die je toespreekt liegt en dat je je helemaal niet in de ruimte begeeft, zelfs bewerend dat je je omgeving nooit meer zult verlaten. Klinkt het al bekend?

Buiten het feit dat een hele hoop elementen uit de eerdergenoemde puzzelgame behoorlijk zijn overgenomen, bestuur je alles met je handen, uitgerust met handschoenen met mooie kleurenlampjes. Ook in Q.U.B.E. is de omgeving strak en sereen, bijna surreëel. Alles is merendeels opgebouwd uit witte blokken, met uitzondering van de rode, gele en blauwe blokken die jij met je handen kunt manipuleren. Door deze blokken tactisch op te stellen of te activeren, dien je je naar het eindpunt van het level te verplaatsen, iets wat in het begin allemaal erg basic en zelfs dodelijk simpel is, maar waar later in de game toch wat uitdaging in komt.

Ik mag zelfs zeggen dat het ook hard nodig is dat er een stijgende lijn qua moeilijkheid in komt na verloop van tijd, want de verhaalvertelling die tussen de levels door een bepaalde stemming dient te creëren, slaagt er bij mij amper tot niet in om me met mijn personage te laten binden, waarschijnlijk omdat het pijnlijk veel op een veel beter uitgewerkte game lijkt. Terwijl de dame me steeds een minuutje lang vertelt dat ik het goed doe en dat ik m’n vrouw weer ga zien binnenkort, om daarna te zeggen dat ze weer contact gaat verliezen omdat ze weer om de Aarde gaat circuleren, begint zelfs een beetje te vervelen, waarschijnlijk omdat het allemaal zo random op je af lijkt te komen. Het feit dat je echt nul achtergrondinformatie over jezelf krijgt, te wijten aan ‘geheugenverlies’, werkt ook niet echt mee. Je krijgt simpelweg geen klik met je personage, iets dat wel noodzakelijk is om een verhaal dat draait om intrige boeiend te houden. Aan de voice acting ligt het in ieder geval niet, want die is prima in orde.

De grootste factor van het succes van Q.U.B.E. zal dus toch de gameplay moeten worden, die daarentegen wel een stijgende lijn van intrige kent. Toxic Games heeft er tactisch voor gekozen om de game op diverse manieren telkens wat moeilijker te maken, door steeds meer invloedrijke factoren in de levels te verwerken. Waar je in het begin jezelf louter bezig hoeft te houden met blokken structureren, zul je later in de game geconfronteerd worden met onder andere verduisterde levels waar je slechts één kleur blokken tegelijk kunt zien, roterende stukken wand, kamers met magnetische velden en ballen die je een bepaalde kleur moet geven om poorten te openen, waar je soms zelfs een bal door meerdere kleuren moet sturen om deze te mengen.

Na verloop van tijd begint dit zelfs te zorgen voor regelrechte breinbrekers en lijkt Q.U.B.E. toch echt een eigen gezicht te krijgen, tot het moment dat het verhaal een wending neemt die regelrecht uit het script van Portal 2 lijkt te komen, waardoor je je toch weer afvraagt waarom men in vredesnaam deze kant op gaat met de game. Q.U.B.E. verliest daardoor meteen weer zijn eigen smoel, iets wat best jammer is gezien de game echt wel potentie heeft. Daarbij komt dan ook nog eens dat de game vanaf een bepaald moment behoorlijk wat problemen heeft met de audio, waardoor de geluidseffecten en achtergrondmuziek, voor zover die er al waren, sporadisch te horen zijn of gewoon totaal verdwijnen tot het volgende level. Of dit bij alle versies van de game zo is, durf ik niet te zeggen, maar op de Wii U heb ik deze problemen regelmatig ondervonden.

Al met al had Q.U.B.E. een heel goed alternatief kunnen zijn voor mensen die al tijden smachten naar een next-gen versie van de Portal-games, al was men daar waarschijnlijk beter in geslaagd als men het eigen script niet zo had gebaseerd op deze game. Toxic Games heeft in mijn ogen verzuimd om Q.U.B.E. een eigen smoel te geven, wat niet wegneemt dat de game je wel bezighoudt en je zo nu en dan even laat denken. Vooral de ‘against the qlock’-modus zet je extra onder druk, gezien je de puzzels binnen de tijd moet voltooien, puzzels die soms al lastig genoeg zijn zonder de tijdsdruk.