Grand Theft Auto

In 1997 lag daar opeens de eigenaardige game Grand Theft Auto in de winkel. Het was misschien wel voor het eerst dat gamers het gevoel hadden dat ze konden doen en laten wat ze wilden in een moderne stad. Van auto’s jatten tot mensen in elkaar slaan, vrijwel alles was mogelijk. Inmiddels is de Grand Theft Auto-serie niet meer weg te denken uit de gamewereld. Hoewel de GTA-serie in twintig jaar aardig wat veranderingen heeft doorgemaakt, zowel visueel als qua gameplay, heeft dit eerste deel een speciaal plekje in mijn hart.

Het was in 1997 dat ik bij een vriend voor het eerste kennis maakte met GTA. Deze unieke wereld die je van bovenaf bekeek was een grote speeltuin voor mij. Wilde ik lekker rondrijden in een gestolen auto of een boer of scheet laten in iemand zijn gezicht? Het kon en mocht allemaal. Hoewel ik als jong onwetend mannetje van de missies geen bal snapte, wist ik mij wel degelijk te vermaken. Het was dan ook pas op latere leeftijd dat ik de missies doorkreeg en deze fanatiek probeerde te voltooien.

Op weg naar de top

In Grand Theft Auto neem je de rol aan van een kruimeldief die manieren zoekt om hogerop te komen in het criminele circuit. De snelste en makkelijkste manier om dit te doen, is het uitvoeren van missies voor een van de vele criminele hoofden. De missies bestaan vooral uit het stelen van auto’s, het vervoeren van drugs of het neerknallen van een specifieke persoon. Als je deze missies goed uitvoert, groeit het respect van de betreffende baas en krijg jij meer punten. Haal je een bepaald aantal punten, dan wordt het volgende level speelbaar.

Zoals ik al beschreef bestonden mijn beginjaren in GTA vooral uit rondrennen en het stelen van voertuigen. Gelukkig is dit allemaal mogelijk in GTA en word je niet gedwongen om een missie uit te spelen. Het enige nadeel hieraan is dat je dan niet in de andere twee levels terechtkomt.

Eerste hulp bij opvoeden

Dat GTA een bepaald gedrag opwekt in iemand blijkt uit de vele protesten die er door de jaren heen zijn geweest. Games worden over het algemeen vaak als agressie-opwekkend bestempeld. Meerdere studies hebben inmiddels bewezen dat dit totale onzin is. Toch roept Grand Theft Auto de sadist in iedereen op.

Tijdens het vrij rondlopen voelt het dan ook geweldig als je een boer in iemand zijn gezicht laat, waarna je vervolgens je vuist tegen zijn kaak plant. Ook het overrijden van zoveel mogelijk mensen in je veel te dure auto blijft een glimlach op mijn gezicht toveren. Naast deze dingen was het ook mogelijk om midden op straat je raketwerper leeg te knallen op een menigte, mensen in te brand steken of te proberen de politie te slim af te zijn. Het feit dat je zoveel vrijheid krijgt, laat zien hoe ver GTA voorliep in zijn tijd.

Vogelvlucht

Vanuit de lucht kijk je neer op je karakter terwijl je de wereld om je heen terroriseert. Zodra je in een auto stapt en versnelt, zoomt de camera uit zodat jij beter kunt anticiperen op aankomend verkeer. Stap je vervolgens uit je auto, dan zoomt de camera weer in zodat je alles goed van dichtbij kunt bekijken. Hoewel we tegenwoordig verwend zijn met mooie driedimensionale beelden en first-person- en third-person-camerapunten, was de camera van bovenaf simpel maar effectief.

Grafisch gezien voelt de game tegenwoordig een beetje kaal aan, maar de muziek en geluiden zijn nog van hoge kwaliteit. Een van de bekendste aspecten uit de GTA-serie zijn de radiostations. Deze zijn ook in dit eerste deel goed vertegenwoordigd met allerlei hilarische momenten. Tussen de liedjes door hoor je radio DJ’s brieven beantwoorden, hoor je het nieuws en zelfs het weer. Zelfs kleine details als het schreeuwen van scheldwoorden door voorbijgangers als je ze bijna omver rijdt of het toeteren van auto’s die achter je staan, geven een vleugje realisme aan de game.

London calling

Het enorme succes van GTA wist Rockstar te behouden door twee uitbreidingen te ontwikkelen. In de eerste uitbreiding verlaat je Amerika en verplaatst het verhaal zich naar het Londen van 1969.  In deze game ben je wederom weer een kleine crimineel die de weg naar de top moet zien te vinden. Waar GTA doorgaans de Amerikaanse cultuur persifleerde, deden ze dit in de uitbreiding met de Britse cultuur. De tweede uitbreiding speelt zich ook af in Londen maar dan in 1961, acht jaar voor het verhaal van de eerste uitbreiding.

Mijn speelsessie van deze eerste GTA hielp mij herinneren wat deze serie zo goed maakt. Ondanks dat het grafisch enorm is veranderd in de loop van de jaren, speelt de game nog steeds enorm goed. Grand Theft Auto is en blijft nog altijd een prachtige gewelddadige game vol kleine details waar je uren en uren van kunt smullen. De missies zijn heerlijk over de top en lijken zo uit een cliché Hollywoodfilm te komen, maar dit alles hoort bij het stijltje dat GTA vanaf 1997 weet neer te zetten.

Ik zeg van harte gefeliciteerd Rockstar met deze inmiddels twintig jaar oude game. Op naar de volgende twintig!