Doom

Er zal op geen enkele shooter-serie evenveel druk staan als op de Doom-games. Toegegeven, de Call of Duty-serie geniet op z’n zachtst gezegd van best wel wat populariteit en ook Battlefield staat hoog aangeschreven.  Maar wanneer Doom weer een vervolg krijgt, zijn de verwachtingen altijd ietsjes hoger gespannen. Men verwacht nu eenmaal meer van je als je zo’n beetje de grondlegger van het genre bent. Hetzelfde wordt ook verwacht van elke nieuwe Mario, maar ook bijvoorbeeld bij elke nieuwe Street Fighter. Maar in tegenstelling tot die twee series was het derde deel van Doom maar lauw ontvangen. Het berustte volgens veel mensen teveel op schrikmomenten die op den duur voorspelbaar werden, het royale gebruik van schaduwen en het leveldesign waren niet je van het. Grafisch gezien was het zijn tijd ver vooruit, maar de rest leek te hangen in het verleden. Kan  de nieuwe Doom zichzelf op de kaart zetten en de serie weer relevant maken?

Dat de verwachtingen hooggespannen zijn rond de nieuwe Doom weet Bethesda als geen ander. Het is daarom ook dat het zo lang heeft geduurd voordat we weer een nieuwe Doom-game mogen verwachten. Doom 3 stamt alweer uit 2003 en id Software is naar verluid al sinds 2007 bezig met het maken van de game die tot twee keer toe helemaal geschrapt is. De eerste versie is nooit getoond maar de tweede versie leek meer op een militaire squad-shooter dan Doom. Dus gingen de mannen bij id Software terug naar de tekentafel. Wat maakt Doom, Doom? De elementen uit de eerste game uit 1993 werden opgeschreven. Mars, de hel, veel demonen tegelijkertijd en snelle actie. Wat ons tot de E3 van 2015 brengt, bij de onthulling van de nieuwe Doom in al zijn gewelddadige glorie.

Net als bij Doom 3 lijkt het alsof Doom 4 wederom een reboot van het origineel is. We weten eigenlijk niets van het verhaal, maar dat het geen uitgebreide dialogen zal bevatten met dialog-trees zal niemand verbazen. Het is dan maar goed ook dat de trailers die getoond werden geen enkel gesproken woord bevatten, maar een gigantische lading aan kogels, aan stukken gereten demonen en liters met bloed. Het eerste wat opviel was de kwaliteit van de graphics. Doom is niet voor niets een id Software game en ze hebben nu eenmaal een naam om hoog te houden. Doom imponeerde vanaf de eerste paar seconden en viel geen moment tegen. De actie in de demo zat continu in de hoogste versnelling met meerdere vijanden en explosies tegelijkertijd op het scherm zonder te stotteren. Het level wat getoond werd speelde zich af in wat leek op een grote raffinaderij. Het oogde groot en wijds, maar ik vraag me af of je als speler niet makkelijk van randen af kan vallen door een slecht getimede sprong. Misschien is dat de reden voor de geïmplementeerde double jump (wat de eerste keer in de Doom-games markeert dat je überhaupt kan springen), om jezelf zo te corrigeren waar dat nodig is.

Over de actie gesproken: voor een moment leek het alsof je naar een demonische versie van Unreal Tournament aan het kijken was. Doom is snel, mogelijk even snel als het origineel uit 1993. Met geen enkele moeite kan je door de levels razen  terwijl je moeiteloos een hoop demonen over de kling jaagt, wat me bij de wapens brengt. Er zijn tot nu toe niet alle wapens getoond, maar het leek alsof de wapens weinig ’kick’ hadden. Het geweldige aan de eerste drie Doom-games is dat ze wapens bevatten die vreselijk lekker waren om te gebruiken. Met name de shotgun is eigenlijk nooit overtroffen. De combinatie van power, sound design en korte pauzes tussen de shots gaven je het idee dat je met de (super)shotgun een flink pak slaag uit aan het delen was. Afgezien van de chainsaw (die nu bruter dan ooit is!) zag ik weinig imponerend. Hopelijk zal dat veranderen tegen de tijd dat de game uit komt, want als je niet het idee hebt dat jouw schoten iets uithalen, haal je zo’n beetje alle pret uit de game. Denk aan een race-game zonder een gevoel van snelheid.

Net als in het origineel ben je niet onverslaanbaar en zal je regelmatig wat hits incasseren. Daar had je de beschikking over handig geplaatste medkits en stimpacks, maar dat zal je hier niet aantreffen. Dingen zoals geweren, munitie en armor zal je nog steeds op de grond vinden, maar health leek bij de demo niet op de grond te liggen. De speler kon health terug krijgen door middel van het afschieten van vijanden. Of nog beter, door ze te executeren wanneer ze zwak genoeg waren. En geloof me: die executies zijn niet voor mensen met een zwakke maag. Gezichten die worden opengescheurd, onderkaken die dwangmatig worden verwijderd, benen die worden geamputeerd en daarmee in het gezicht van de vorige eigenaar worden geramd. Het hield niet op en is een glorieus staaltje overdaad waarvan ik een warm gevoel van binnen krijg. Die executies zaten niet in voorgaande Doom-games maar wel in de door fans gemaakte “Brutal Doom”, een mod voor de eerste Doom die zoveel (in de goede zin) veranderde en toevoegde dat het bijna een nieuwe game werd. Volgens mij heeft id Software opgelet en aantekeningen gemaakt. De executies zijn zo ontzettend hevig dat het grappig wordt, zeker omdat de speler hier niet immuun voor is. De trailer op E3 eindigde met de space marine die hetzelfde gruwelijke lot onderging als de demonen voor hem, omdat zijn health waarschijnlijk te laag was. Zeg wat je wil over de mannen van id Software, maar een gitzwart gevoel voor humor hebben ze wel.

Wat voor sommige een zegen zal zijn, maar voor anderen een vloek, is dat het niet alleen maar schieten en geweld is bij Doom. In de demo werd ook een korte puzzel getoond. Een deur zat op slot en kon geopend worden door de hand van de juiste wetenschapper. De speler haalde een apparaat tevoorschijn om te kijken wat er in die kamer was gebeurd en een hologram verscheen in de kamer die liet zien wat er met die wetenschapper was gebeurd. De hologram liep naar waar het lichaam van de wetenschapper was achtergelaten waarna de speler de arm van de wetenschapper eraf trok en meenam naar het paneel waar de hand gescand kon worden. De deur ging open en de space marine ging vrolijk verder met het vermoorden van demonen, dit keer met behulp van een kettingzaag. Sommige spelers zullen de toevoeging van kleine puzzels als deze als een welkome verandering vinden. Maar ik ken anderen, (waaronder ikzelf) die liever geen puzzels in de game zouden zien en alleen maar willen schieten. Het zat weliswaar in het origineel in de vorm van de verschillende keycards, maar dit leek alsof het alleen in de game zat om de speler wat rust te gunnen en de actie  even te stoppen. Zoals ik al zei, iets wat misschien niet iedereen wil in een game als deze.

Iets wat de eerste Doom door alle jaren nog steeds populair houdt, is de simpele level editor. Fans kunnen gemakkelijk hun eigen levels maken, of de game zelfs compleet op z’n kop zetten door WADs te maken, zoals het eerder genoemde Brutal Doom. Ook hier blijft de nieuwe Doom niet achter. Doom zal met een level editor komen genaamd Doom Snapmap die volgens de makers zo ontzettend simpel is, dat een aap met twee linkerhanden nog in staat moet zijn om een fatsoenlijk level te maken. Door middel van simpelweg blokjes in de editor aan elkaar te “snappen” krijg je verschillende kamers die je in verschillende views (birdeye, first-person) aan kan kleden en naar eigen smaak kan aanpassen. Spelers kunnen hun eigen singleplayer maps maken, of maps voor multiplayer of co-op multiplayer. In de video die Bethesda liet zien tijdens de presentatie zag het er inderdaad makkelijk uit, maar bedrijven hebben al eerder gezegd dat hun level editor makkelijk te gebruiken zou zijn terwijl de waarheid anders was. Of het werkelijk zo makkelijk uit zal vallen als ze ons willen laten doen geloven, moet blijken wanneer de game uitkomt.

Na jarenlang in development hell te hebben gezeten (hehe, snap je?) is Doom binnenkort wederom klaar om tere kinderzieltjes te verpesten. Het hart lijkt op de juiste plek te zitten door te doen wat we willen zien in Doom: snelle, harde actie. Niet die “kan maar twee geweren tegelijk dragen” onzin, of een plot dat continu komt vervelen. Je bent een space marine en je jaagt met belachelijke wapens, belachelijke vijanden over de kling op de meest belachelijke manieren. Heerlijk. Doen waar je goed in bent en niet de paden bewandelen die andere games eerder betraden. Wanneer Doom in 2016 uitkomt, zullen we zien of id Software en Bethesda genoeg geloven in de simpele, doch doeltreffende wijze van spelen die Doom meer dan twintig jaar geleden op de kaart zette en nog steeds veel lol kan opleveren.