Days Gone

De wereld zal nooit meer hetzelfde zijn nu een gruwelijke epidemie de aarde in z’n greep houdt. Geïnfecteerde mensen en dieren, overlevers, wilde beesten, alles en iedereen probeert zich staande te houden nu er weinig meer over is van de moderne beschaving en elke seconde je laatste kan zijn. In Days Gone is het aan jou om te overleven, de waarheid te ontrafelen en… je motor te onderhouden.

Days Gone, ontwikkeld door SIE Bend Studio, lijkt misschien een zombieshooter, maar dat is het niet. In deze survivalgame met RPG-elementen verken je als biker en bounty hunter Deacon St. John een prachtige, maar gruwelijke open wereld. Om te overleven moet je craften, schieten, sneaken, racen en vechten. Dit alles wordt bijeengehouden door een verhaal waar de rillingen van over je rug lopen. Wat is er precies gebeurd op die ene dag dat de infectie zich verspreidde, de dag dat Deacon alles is kwijtgeraakt? Dat is de vraag die ervoor zorgt dat je blijft spelen.

Nergens veilig

Een zonsopkomst. Besneeuwde bergtoppen afgewisseld met groene dennenbomen en een kalm stromend riviertje. Geen mens te bekennen. Langs de weg staan verlaten auto’s met kapotgeslagen ruiten. De inhoud van een koffer ligt over de grond verspreid: boeken, kleding, een eenzame teddybeer. De rust wordt ruw verstoord door twee mannen die voorbij scheuren op hun motor, Deacon St. John en zijn beste vriend William “Boozer” Gray. Allebei waren ze ooit lid van motorclub de Mongrels, maar dat was voor de wereld compleet veranderde. Nu hebben ze alleen elkaar en hun motoren nog.

Deacon en Boozer gaan way back, dat merk je aan alles. Ze kennen elkaar als geen ander en gaan voor elkaar door het vuur. Dat moet ook wel om te kunnen overleven in de wildernis die de Amerikaanse staat Oregon geworden is. Overal zitten er Freakers achter je aan, mensen die zombie-achtige wezens zijn geworden door een verschrikkelijk virus. Daarbij zijn wolven, beren en andere wilde dieren niet te beroerd om jou tot hun volgende maaltijd te maken. Dan is er ook nog de cult van de Rippers, gezonde mensen die zich verkleden als Freakers en denken dat de infectie de wil van een hogere macht is. Ze proberen alles wat er nog over is van de menselijke beschaving uit te roeien. Jou dus ook.

Backstabbers en egoïsten

Wat te denken van je niet-geïnfecteerde medemens? Van hen hoef je ook niet veel te verwachten. Bij de meesten heeft het instorten van de beschaving het slechtste naar boven gehaald. Denk maar niet dat je rustig van je provisorische kamp naar de dichtstbijzijnde verlaten benzinepomp kunt rijden. Snipers zitten klaar om je van je motor te schieten en je te beroven van alles wat je hebt. Daarbij lijkt het erop dat een mysterieuze organisatie in het geheim over veel meer middelen beschikt dan een beetje voedsel en schroot zoals de rest van de mensheid. Maar komen ze je te hulp? Ik dacht het niet. Nee, van je medemens moet je het niet hebben.

Nou lijkt Deacon zelf ook geen lieverdje met z’n dikke motor, grote zilveren ringen en tatoeages in z’n nek. Naarmate het verhaal vordert merk je echter dat er veel meer achter dat ruige uiterlijk zit. Hij probeert als een van de weinigen nog wat te maken van deze verrotte wereld vol gevaren, backstabbers en egoïsten. Zijn zorg voor zijn vriend Boozer, zijn motivatie om uit te vinden wat er met zijn vrouw Sarah gebeurd is en het feit dat hij totaal niet over z’n emoties kan praten, maken hem een heel menselijk personage.

Doordat Deacon zo goed neergezet is, kun je je ook helemaal inleven in het verhaal. Je wilt gewoon dat hij ontkomt aan die smerige Freakers en dat hij uitvindt wat er met zijn vrouw gebeurd is. Voor mij werkte dit echt verslavend, ik bleef maar spelen en wilde niks liever dan terugkeren naar de narigheid om Deacon verder te helpen.

Geen power trip

Niet alleen het verhaal, maar ook mijn verzameldrang bracht me telkens terug naar Days Gone. Om te kunnen overleven moet je op zoek gaan naar benzine en onderdelen voor je geliefde motor. Je hebt er maar één en je krijgt geen nieuwe, dus je moet er goed voor zorgen om niet ineens stil te komen staan tussen een horde Freakers, die er geen moeite mee hebben om je in duizend stukken te scheuren. Verder moet je op zoek naar medikits, munitie, maar ook bijvoorbeeld lege flessen en doekjes. Daarmee kun je een molotovcocktail maken die onmisbaar is als je de nesten van de Freakers wilt opblazen.

Er zijn genoeg materialen te vinden, dus met de juiste voorbereiding hoef je je niet compleet machteloos te voelen. Een power trip wordt het echter zeker niet, want je munitie en voorraden raken snel op. Na tien klappen is je spijkerknuppel al kapot en dat terwijl je hem net zo zorgvuldig gemaakt had van een honkbalknuppel en een doosje spijkers. Helaas zijn er dan pas drie Freakers dood en is je enige kans op overleven het laatste wapen dat je standaard bij je hebt: je Boot Knife. Dat uit je laars getrokken mes doet ongeveer net zoveel schade als een afgedankt broodmes, dus soms zit er niets anders op dan rennen en rollen voor je leven en hopen dat de Freakers je kwijtraken als je ergens achter een boom gaat staan.

Dom, smerig en creepy

Gelukkig lukt dat vaak wel, want de meeste Freakers zijn nogal dom. Je kunt rustig recht voor hun neus een mes in de nek van een van hun maten steken, zonder dat ze dat echt doorhebben. Vooral zolang ze lekker zitten te smikkelen van de ingewanden van een van hun eerder afgeslachte soortgenoten, hebben ze vrij weinig in de gaten.

Hun domheid en smerigheid worden eigenlijk alleen overtroffen door de walgelijke lucht die van ze af komt. Als Deacon bijna niet meer kan ademen van de stank, dan weet je: hier zit een nest in de buurt. Toch knap dat een game je iets bijna kan laten ruiken. De spastische bewegingen die de Freakers maken en de zieke geluiden die ze uitstoten maken ze ook ontzettend creepy. Ik heb vaak van een veilig afstandje naar ze staan kijken om te zien hoe ze bewegen en wat ze zouden gaan doen. Dom, smerig en creepy, maar fascinerend.

Zo dom als de Freakers overdag zijn, zo gevaarlijk zijn ze ‘s nachts. Ze zijn dan sterker, alerter en komen massaal uit hun nesten tevoorschijn, terwijl je er overdag veel minder ziet. Hoe goed dit werkt, merkte ik toen ik een verlaten safehouse probeerde te plunderen in de buurt van een enorme horde Freakers die zich in een kapotte treinwagon had verstopt. Bij elk geluidje dat ik maakte, en al helemaal toen ik per ongeluk de speakers aanzette, kreeg ik de hele zwerm achter me aan en scheurde ik snel weg op m’n motor.

Bij de derde poging begon het inmiddels te schemeren. Extra voorzichtig sloop ik langs de treinwagon, alleen om te zien dat alle Freakers ervandoor gingen. Ik achtervolgde ze, tot ik zag wat hun doel was: een nabijgelegen massagraf waar ze zich tegoed deden aan alles wat er nog van over was. Gruwelijk, maar schitterend neergezet.

Eropuit in de wildernis

Je zult regelmatig met de Freakers in aanraking komen bij de verschillende missies die je doet. Ook al kiezen veel overlevers ervoor om hun dagen relatief veilig te slijten in een van de kampen, Deacon rijdt er liever op uit. De zijmissies die je doet hebben vaak een vast format. Zo heb je de bounties, waarbij je verraders op moet sporen en van hun motor moet schieten. Andere vaste onderdelen zijn het opblazen van Freaker-nesten, om zo de weg vrij te maken voor fast travel, of kampen van plunderaars of de gestoorde Rippers wegvagen.

Ook het hoofdverhaal kent vaste onderdelen, zoals wanneer Deacon teruggaat naar de provisorische grafsteen die hij voor zijn vrouw Sarah heeft gemaakt. Ondanks dat hij weet dat ze er niet meer is, vertelt hij haar daar wat er allemaal gaande is in de wereld. Op deze manier krijg je toch een kijkje in de gedachtewereld van Deacon, terwijl hij normaal nergens over wil praten. Deze terugkerende missie maakt je band met Deacon alleen maar sterker en zorgt ook voor de nodige rust tussen al het geweld.

Met al deze missies verdien je XP en kun je skill points verzamelen, waarmee je je melee-, schiet- of overlevingsvaardigheden kunt verbeteren. Door missies voor een specifiek overleverskamp te doen, verhoog je ook het vertrouwen dat de overlevers in je hebben. Naarmate het vertrouwen hoger wordt, kun je in dit specifieke kamp steeds betere wapens of upgrades voor je motor kopen. Een goed doordacht element daarbij is dat elk kamp zijn eigen munteenheid heeft, waardoor je echt moet puzzelen welke uitgaven je in welk kamp doet. Voor je het weet ben je bij de ene blut en bij de ander miljonair.

Sneaken, snipen of slaan met je spijkerknuppel

Ook al hebben veel missies een vast format, ik heb me totaal niet verveeld. Het feit dat je meestal zelf kunt kiezen hoe je een missie uitvoert, maakt het toch elke keer anders. Krijg je de opdracht om een groep plunderaars die een zendmast gesaboteerd hebben te elimineren, dan kun je stealthy te werk gaan. Je sluipt door de bosjes naar een kerel die net z’n auto staat te repareren, grijpt je mes en schakelt hem in één keer uit. Vervolgens lok je een patrouille naar de bosjes door een steen te gooien en ook hij overleeft het niet. Dan pak je je stille kruisboog en een voor een haal je de overige plunderaars neer. Niemand heeft je gezien.

Dit systeem werkt goed en je tegenstanders zijn alert genoeg om het niet te makkelijk te maken, maar het is wel voor de geduldigen onder ons. Een napalm-molotovcocktail midden in het kamp gooien, dan je hele geweer leegschieten en de laatste plunderaars neerhalen met je spijkerknuppel is ook een optie. Het combatsysteem is weliswaar vrij simpel, maar verschillende missies vragen om een verschillende aanpak en omdat munitie en materialen altijd schaars zijn, zul je van al je mogelijkheden gebruik moeten maken.

Vooral bij het vechten tegen Freakers is goed nadenken over je strategie een must. In het begin heb je namelijk vooral te maken met de generieke Swarmers, maar er komen steeds meer verschillende types op je pad. Screamers gillen de hele boel bij elkaar en alarmeren daarmee andere Freakers. Breakers zijn opgepompte Freakers die tien keer zo sterk zijn als normale. De ergste vind ik echter de Newts, kleine geïnfecteerde kinderen. Niet dat ze moeilijk te verslaan zijn, meestal vallen ze je niet eens aan, maar ze maken vreselijke, creepy geluidjes en stel je eens voor dat je met een honkbalknuppel een kinderhoofdje in moet slaan. Dat voelt toch niet erg lekker.

Veel meer dan een zombieshooter

Vechten, sneaken, schieten, craften, motorracen, Days Gone klinkt misschien een beetje als een bij elkaar geraapt zooitje. Wonderlijk genoeg vallen al deze onderdelen echter als een puzzel in elkaar, met een intrigerend, afwisselend verhaal dat alles bij elkaar houdt. Dan rijd je over een brug waar dode Freakers aan zijn opgehangen ter afschrikking. Een paar meter verderop hangen schone spijkerbroeken en T-shirts aan de waslijn te drogen. Net als de Freakers wapperen ze in de wind, maar het contrast tussen de twee scènes kan niet groter zijn. Dan zit je opeens weer in een golfkarretje met een oud vrouwtje. Zij runt een overleverskamp, precies zoals ze vroeger haar werk deed als cipier van een gevangenis.

De wereld van Days Gone en de personages die je tegenkomt zijn stuk voor stuk fascinerend. Als ik één kritiekpunt moet noemen, is het dat de cutscenes soms wel erg lang zijn. Dat is jammer, want het was niet moeilijk geweest om kleine gameplay-elementen toe te voegen door je bijvoorbeeld zelf te laten rijden of op z’n minst zelf te laten lopen. Het diepgaande verhaal, de afwisselende gameplay en de aantrekkelijke wereld maken dit echter meer dan goed. Days Gone is duidelijk geen zombieshooter, maar veel meer dan dat.