Pasgeleden stond ik in mijn lokale winkel te kijken naar de collectie games die zij hadden. Ik had de behoefte om een nieuwe game te spelen en dacht het huidige aanbod van spellen eens te bekijken. Al analyserend besefte ik me dat ik heel zwart-wit gezien kon gaan voor de racegame, de sportgame of de shooter. Tussen de regels doorlezen is mogelijk en niet elke game is op die manier meer in een hokje te stoppen, maar wat als ik nou eens echt wat anders wil?

De best verkopende games op dit moment zijn de op actie gerichte games, waarbij geweld niet geschuwd wordt en een wapen in de digitale handen hebben eigenlijk vanzelfsprekend is. Call of Duty, Grand Theft Auto, Far Cry, allemaal voorbeelden van (kwalitatief) goede games die op een of andere manier te maken hebben met wapens en moord. Nu ga ik hier geen preek geven over geweld in games, tenslotte vind ik het op zijn tijd ook leuk om een keer los te gaan op een hulpeloze vijand, maar wel wil ik het hebben over de originaliteit en de variatie in games.

Met name first-person shooters (FPS) zijn schering en inslag op alle platformen op het moment. Een groot percentage van de games die momenteel uitkomen vallen onder dit genre en slechts een klein gedeelte daar van weet op een innovatieve manier gameplay en storytelling toe te passen. Games zoals BioShock Infinite en Far Cry 3 weten door indrukwekkende verhaallijnen nog een toon te zetten maar veel FPS lijken te lijden aan een chronisch gebrek aan originaliteit.

Ditzelfde geldt ook voor sport- en racegames. Hoewel grafisch en technisch de games per jaar beter worden blijft de kern hetzelfde en zijn er niet veel titels die de dans weten te ontspringen. De FIFA games, de WWE games, de Forza’s en de Gran Turismo’s. Allemaal goede games die al sinds het begin der tijd in de kern hetzelfde doen en ergens is dat heel goed te verklaren. De regels van de sport veranderen bijvoorbeeld niet. Maar niet elke game hoeft realistisch te zijn, zie bijvoorbeeld ook de EA Sports BIG serie met o.a. SSX en FIFA Street in de gelederen.

Sommige studio’s durven buiten het hokje te denken en weten milde successen te boeken. Persoonlijke favoriet op het gebied van originele gameplay is bijvoorbeeld Quantic Dream, die bekendheid verkreeg met games als Fahrenheit en Heavy Rain, maar ook een grote uitgever als EA bind zich soms aan vooruitstrevende concepten zoals Mirror’s Edge. Wel valt op dat deze games relatief weinig succes boeken in de verkoop. Zou het dan toch een kwestie van mindset zijn bij de consument?

Het is ironisch dat titels die bejubeld worden op de grote gamebeurzen vaak niet degenen zijn die daadwerkelijk impact zullen hebben op de manier waarop games ervaren worden. Juist de innovatie en verhaal gedreven titels zullen de manier waarop wij games spelen veranderen. Een gamereeks als Mass Effect, waarbij de keuzes van de speler direct impact hadden op de verhaallijn, komt voort uit innovatieve games die jaren voor deze serie uitkwamen. Moderne ontwikkelaars halen hun inspiratie vaak uit de wereld van indie games en een goed marketingapparaat zorgt voor mainstream populariteit.

De consument, jij en ik, bepalen welke games een vervolg krijgen en wat succesvol wordt. Uitgevers zijn gebonden aan commercie en hebben inkomsten nodig om de miljoenen investeringen terug te kunnen verdienen. Wij kopen de franchises en houden zo deze trend in stand. Hier door zullen de winst-gerichte ontwikkelaars zich niet snel wagen aan nieuwe IP’s en eerder gaan voor een vervolg, een extra editie van een game die “toch wel gaat verkopen” en dat vind ik jammer. Want aankomende pareltjes zoals Beyond: Two Souls, Mirror’s Edge 2, Watch_Dogs en het aankomende Quantum Break, die allemaal op een manier vooruitstrevend zijn, zullen door deze aanpak nooit hun volledige capaciteit tot innovatie benutten.