Palworld’s overeenkomsten met Pokémon lijken lastig te verdedigen

Palworld is pas net een week in early access, maar beheerst nu al alle hitlijsten. De op Pokémon geïnspireerde game lijkt een groot gat te vullen, waarin de bekende gameplay uit Pokémon wordt gecombineerd met overleven in een grote open wereld. Door de enorme populariteit is de game ook onder een vergrootglas komen te liggen en wordt de maker Pocketpair online beschuldigd van plagiaat. Maar hoe bewijs je als maker dat iemand elementen uit jouw game heeft gekopieerd? Dat vroegen we aan gamesadvocaat René Otto.

Sinds de aankondiging in de zomer van 2023 maakten we vooral grappen over Palworld. Een Pokémon-achtige game, maar dan met geweren en fabrieken? Dat kan niet veel meer dan een grap zijn. Inmiddels is de game een week uit, zijn er meer dan 7 miljoen exemplaren verkocht en staat Palworld dagelijks bovenaan op Twitch en in de meest gespeelde games op Steam. Wat een grap leek, is plotseling een groot succes. Net zo snel als het spelersaantal, stijgt de hoeveelheid kritiek die de game krijgt. Palworld zou te veel op Pokémon lijken en een rechtszaak om Pokémon als het intellectuele eigendom van Nintendo te beschermen, lijkt onvermijdelijk.

Wat is Palworld? 

Gooi The Legend of Zelda: Breath of the Wild en Valheim bij elkaar en vul de wereld met monsters die verdacht veel op Pokémon lijken en je hebt een aardig beeld van wat Palworld voor een game is. In de game begeeft de speler zich vanaf het eerste moment in een grote open wereld, waarin je kunt gaan en staan waar je wilt. Het doel in de game is het ontdekken en vangen van Pals, de monsters die overal in de wereld rondlopen. Je kunt met deze monsters vechten tegen andere monsters, maar ze ook aan het werk zetten in je basiskamp en bijvoorbeeld eten laten produceren. Palworld heeft daardoor een wat donkere ondertoon. 

In de eerste plaats is Palworld vooral een survivalgame waar we er de afgelopen jaren zoveel van hebben gezien. Ik noemde al Valheim, maar denk ook aan Ark, Rust of Craftopia van dezelfde ontwikkelaar als Palworld. Daarin doet Palworld in zijn early access-staat vooralsnog weinig bijzonders ten opzichte van andere games, behalve dat er monsters aan de mix zijn toegevoegd.

Een Pokémon-kloon is niet meteen plagiaat

Een spel waarin je monsters kunt vangen en trainen wordt al snel een Pokémon-kloon genoemd. Dat is niet gek, gezien Pokémon dit genre populair heeft gemaakt en al jaren zonder echte concurrentie Pokémon-games uitbrengt. Om een neutrale term te gebruiken, worden games in dit genre meestal een ‘monster catching and taming’-game genoemd. 

René Otto is advocaat bij Deviant Legal en gespecialiseerd in games. Hij begeleidt gamemakers bij de juridische kant van games maken en uitgeven. Zo was hij onder andere betrokken bij Coromon, dat is gemaakt door de Nederlandse studio TRAGsoft. Ook deze game is geïnspireerd op Pokémon: in Coromon moet je als speler monsters vangen en trainen. Toch overtreedt deze game de regels niet, omdat volgens Otto “ideeën en concepten niet beschermd zijn door auteursrecht (copyright). Voor games betekent dit onder andere dat genres niet zijn beschermd. Het is inderdaad zo dat Nintendo niet het enige bedrijf is dat games kan maken met monster catching en taming.” 

Het concept van Palworld is dus niet per definitie een schending van auteursrecht. Pocketpair mag net als andere ontwikkelaars een game uitbrengen waarin je monsters vangt en traint, zoals je dat ook in Pokémon doet. Specifieke elementen uit een game zijn dan weer wel beschermd, zegt Otto: “Denk hierbij aan de muziek, de personages, de omgevingen, de levels, de verhaallijn en de user interface.” Als een van deze elementen wel gekopieerd lijkt te zijn uit een andere game, kan er een rechtszaak gestart worden. 

Een recent voorbeeld hiervan is de rechtszaak tussen Blizzard Entertainment en Sina Games, de ontwikkelaar van de game Glorious Saga. Deze mobiele game nam veel aspecten over van World of Warcraft, waaronder specifieke personages als Jaina Proudmoore en Malfurion. De rechter oordeelde dat dit inderdaad plagiaat was en Sina Games moest de game offline halen. 

“Het is inderdaad zo dat Nintendo niet het enige bedrijf is dat games kan maken met monster catching en taming”

Beeld: Pocketpair

Beeld: Pocketpair

Pals die wel erg veel lijken op Pokémon

Palworld gebruikt geen directe namen of personages uit Pokémon, maar de gelijkenissen tussen Palworld en Pokémon gaan wel een stuk verder dan ‘een game waarin je monsters vangt en traint’. Met name de ontwerpen van sommige Pals komen erg overeen met specifieke Pokémon. Zo is een van de eerste Pals die je tegenkomt Lamball, die in grote mate overeenkomt met de Pokémon Wooloo. Hoewel er tussen de 137 Pals unieke designs zitten, zijn er meerdere Pals die wel erg dicht op de designs van sommige Pokémon zitten. 

Als het erop lijkt, betekent dat nog niet dat er ook sprake is van plagiaat. Daarvoor moet een Pal echt een overeenstemmende (totaal)indruk hebben met het concrete design van een Pokémon, zegt Otto. Als voorbeeld geeft hij Pikachu: “Palworld mag wel een elektrische muis bevatten, want dat concept is niet beschermd. Maar, maar deze elektrische muis mag niet te veel lijken op Pikachu.” Nu zit er geen Pal in Palworld die gelijkenissen vertoont met Pikachu, maar bij zo’n dertig monsterdesigns uit Palworld kan wel een “aardige discussie gevoerd worden”, volgens Otto.  

Op Twitter hebben al verschillende animators de modellen van Palworld over die van Pokémon heen gelegd en daar zitten in sommige gevallen wel erg grote overeenkomsten in. Dat gaat dus verder dan het idee van een elektrische muis: het gaat dan om bewegingen en verhoudingen die in grote mate – zo niet volledig – overeenkomen met modellen van Pokémon. Het gaat daarbij niet om een enkel design, maar om meerdere Pals, wat de zaak voor Pocket Pair ingewikkelder maakt volgens Otto: “Ik denk wel doordat er zoveel designs zijn die lijken op bestaande Pokémon, Palworld lastig kan verdedigen dat die gelijkenis toevallig is.”

Kan Nintendo nu Pocket Pair aanklagen?

Nu is de vraag: wat gaat Nintendo doen? Het bedrijf staat erom bekend dat het kopiëren of onrechtmatig verspreiden van haar IP niet wordt getolereerd en dus ligt een rechtszaak voor de hand. Door de enorme populariteit van Palworld zag Nintendo zich in ieder geval genoodzaakt om te reageren. In een persbericht schrijft het bedrijf dat ze ‘veel berichten’ hebben ontvangen over een andere game die afgelopen maand is verschenen. Zonder Palworld verder bij naam te noemen, schrijft Nintendo dat het eventueel plagiaat zal onderzoeken en gepaste actie zal ondernemen. 

In een aantal gevallen heeft Nintendo waarschijnlijk geen andere keuze dan om Pocketpair in ieder geval aan te spreken op sommige Pal-designs, zegt Otto: “Sommige Pokémon waarop Pals zijn gebaseerd, zijn namelijk ook nog eens geregistreerd als merk. Een voorbeeld daarvan is Eevee”. Dat geeft een extra laag bescherming, omdat een merk beschermt tegen het gebruik van iets wat lijkt op het merk en waardoor verwarringsgevaar mogelijk zou kunnen zijn. Als een Pal verward zou kunnen worden met een Pokémon die geregistreerd is als merk, dan kan Nintendo juridische stappen ondernemen op basis van merkinbreuk. 

Het zou ook onverstandig van Nintendo zijn om dat niet te doen, zegt Otto: “Als je zelf geen actie neemt tegen potentiële inbreuken, dan kan de bescherming van je merk afnemen. Je hebt dan zelf immers ‘oogluikend toegestaan’ dat er verwarring kan ontstaan en dat de associatie tussen jouw merk (Eevee) en jouw product (Pokémon) verwatert”. Nintendo zit hier doorgaans bovenop. Zo maakte het bedrijf eerder deze maand nog bezwaar tegen de registratie van de handelsnaam PokéZoo, omdat er gemakkelijk verwarring kan ontstaan, denkt Nintendo. Helemaal omdat dit bedrijf ruilkaarten wil uitgeven.

Pocketpair zegt zelf over de beschuldigingen dat ze er alles aan hebben gedaan om geen Pokémon te kopiëren. Daarbij kun je je natuurlijk wel afvragen of het ethisch is om designs te maken die misschien geen plagiaat zijn, maar waarvan wel iedereen meteen zegt: “Oh, dat is die Pokémon”. Wat in ieder geval niet ethisch is, zijn de bedreigingen die de ontwikkelaars bij Pocketpair krijgen. CEO Takuro Mizobe deed een oproep op Twitter om de medewerkers van de gamestudio met rust te laten, wat je ook van de g